မဟာဗ်ဴဟာေၿမာက္အေရးပါေသာ ၿမန္မာအေပၚ ရိုဟင္ဂ်ာကို ခုတံုးလုပ္ေလသလား

by Myo Set

အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမား၏ ေပၚလစီအသစ္သည္ အာရွပစိဖိတ္ စိုးမုိးေရးၿဖစ္သည္။ အာရွပစီဖိတ္စုိးမိုးေရးအတြက္ အေမရိကန္အေနၿဖင္႔ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရးအရ လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္နိုင္ရန္လိုလာသည္။ သို႔အတြက္ မဟာမိတ္ႏုိင္စာခ်ဳပ္ႏုိင္ငံမ်ား ကုိ ၿပဳလုပ္ခဲ႔သည္။ သို႔ေသာ္ၿငားလည္း စစ္ေအးေခတ္ကာလအတြင္းနွင္႔ စစ္ေအးေခတ္လြန္ဆယ္စုနွစ္အတြင္းတြင္ အေမရိကန္သည္ အာရွ-ပစိဖိတ္ဆိုင္ရာမဟာဗ်ဴဟာကို အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏုိင္ခဲ႔။ သူ႔အတြက္ မေမွ်ာ္လင္႔ဘဲ လက္သီးခ်က္ၿပင္းၿပင္းမိသြားခဲ႔သည္။ ထုိလက္သီးခ်က္မွာ 9/11 အေရးအခင္းၿဖစ္ေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ War on Terror ဟုေၾကၿငာကာ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းနွင္႔အာဖဂန္သို႔ အာရံုလွည္႔သြားခဲ႔သည္။ ထုိဆယ္စုနွစ္နွစ္စုနီးပါးအတြင္းတြင္ တိန္႔ေရွာင္ပင္၏ ေပၚလစီနွင္႔အတူ နုိးထလာခဲ႔ေသာတရုတ္နဂါးၾကီးက တၿဖည္းၿဖည္း ၾကီးထြားလာခဲ႔ေပသည္။

အိႏၵိယနွင္႔ Strategic Partnership ကို ထူေထာင္ထားႏုိင္ေသာ္လည္း အာရွပစိဖိတ္စုိးမုိးေရးအတြက္ အဓိက က်ေသာ ေနရာၿဖစ္သည္႔ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္နွင္႔ ကမ္းရိုးတန္းေဒသကို အေမရိကန္ ဝင္မစြက္ႏုိင္ေသးဘဲ ၿဖစ္ေနသည္။ ထုိအတြက္ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမား တက္လာခ်ိန္တြင္ မဟာဗ်ဴဟာေၿမာက္ မ်ဥ္းေၾကာင္းၿဖစ္သည္႔ အိႏၵိယ-ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္-ၿမန္မာ တုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးအရ ခ်ဥ္းကပ္မႈ ေၿပာင္းလဲ ရန္ၾကိဳးစားလာပါသည္။ တရုတ္အေပၚ ေၾကြးမွီတင္မႈ မ်ားၿပားေနေသာ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္နွင္႔ ပိုမိုထိေတြ႔ဆက္ဆံလာခဲ႔သည္။ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္မွာ အိႏၵိယ၊ ပါကစၥတန္တုိ႔ရန္မွ တြန္းလွန္ရန္ တရုတ္ကို စစ္ေရး၊ စီးပြားေရးအရမ်ားစြာ မွီခုိအားထားေနရသည္။ ထုိကိစၥကို အေမရိကန္က မနွစ္ၿမိဳ႔လွေခ်။ အဘယ္ေၾကာင္႔ဆုိေသာ္ အေမရိကန္ ေရတပ္ က်က္စားလွ်င္ မ်ားစြာ စစ္ေရးအရ အသာစီးရနုိင္သည္႔ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကို စိုးမုိးရန္မွာ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္-ၿမန္မာတုိ႔နွင္႔ ပိုမို နီးကပ္ထိစပ္ေသာ ဆက္ဆံေရးရွိမွ သာၿဖစ္လာႏုိင္ေပမည္။ထုိအခ်ိန္တြင္ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္တြင္ ဘာသာေရးအစြန္းမေ၇ာက္ေသာ ရွိတ္ဟာစီနာ၏ အစိုးရအဖြဲ႔တက္လာသည္။ ထုိအခ်က္သည္ အေမရိကန္အတြက္ လမ္းစမ်ားကုိ ပြင္႔သြားေစသည္။ သို႔၇ာတြင္ လိပ္ခဲတည္းလဲ ၿဖစ္ေနေသာ ကိစၥရပ္မွာကား ၿမန္မာ၏ ေခါင္းမာေသာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားပင္တည္း။

ၿမန္မာသည္ ပထဝီအရ ကိုလိုနီေခတ္ကပင္ အလြန္အေရးပါခဲ႔သည္။ ၿဗိတိန္တုိ႔သည္ ရခုိင္နွင္႔ တနသၤာရီကမ္းရိုးတန္းကို ဝင္ေရာက္သိမ္းပိုက္ခဲ႔ၿခင္းမွာ ၄င္းတုိ႔ ကိုလိုနီလုပ္ထားေသာ အေရွ႔အိႏၵိယကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ ကမ္းရိုးတန္းနွင္႔ ေရလမ္းကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ၿခင္းၿဖစ္သည္။ ထုိ႔ၿပင္ တရုတ္ၿပည္သုိ႔ ဂ်ပန္မ်ားက်ဴးေက်ာ္လာေသာအခါ ၿမန္မာႏုိင္ငံသည္ ခ်န္ေကရွီတ္အစိုးရကို အေနာက္အစိုးရမ်ား အေထာက္အကူေပးရန္ အဓိကေနရာၿဖစ္လာေၾကာင္း ပိုမုိထင္ရွားလာရသည္။ ဆုိလိုသည္မွာ အာရွပင္မကုန္းေၿမသို႔ ဆက္သြယ္ထားေသာ လမ္းေၾကာင္းမွန္သမွ်ကို ၿမန္မာႏုိင္ငံထဲမွ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဆက္သြယ္ႏုိင္သည္။သို႔အတြက္ ဂ်ပန္က မရမက ၿမန္မာၿပည္ကို သိမ္းပိုက္ရန္အားထုတ္လာရေပသည္။ ထုိ႔သို႔အေရးပါေသာ ေနရာကို လက္ဦးမႈရယူထားႏုိင္ရန္အတြက္ အက္တလီေခတ္ ၿဗိတိန္ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးက မဂၤလာဒံုေလဆိပ္နွင္႔ ၿမန္မာ႔ သေဘၤာဆိပ္မ်ားကို ၿဗိတိန္ပိုင္ စစ္ေလယာဥ္၊ ေရယာဥ္မ်ား ဝင္ထြက္သြားလာခြင္႔ရ၇ွိႏုိင္ေရး ၾကိဳးစားခဲ႔ဖူးသည္။ လြတ္လပ္ေရး၇ၿပီးေခတ္တြင္လည္း ကြန္ၿမဴနစ္သူပုန္ထသည္႔အခ်ိန္တြင္ ကြန္ၿမဴနစ္တေစၦကိုေၾကာက္သည္႔ အေနာက္ပါဝါႏုိင္ငံမ်ားသည္ ရန္ကုန္အစိုးရ (ဦးႏုအစိုးရ) အား မ်ားစြာ ေထာက္ပံ႔ေပးခဲ႔ၾကသည္။ ၿမန္မာသည္ ဗီယက္နမ္နွင္႔ တစ္ေၾကာတည္း အေရးၾကီးသည္႔ ႏုိင္ငံအၿဖစ္ ဒုိမီနိုသီဝရီတြင္ တြက္ဆၿခင္းခံခဲ႔ရေပသည္။အဘယ္ေၾကာင္႔ဆုိေသာ ္ၿမန္မာၿပိဳသြားပါက တရုတ္အတြက္ ၿမန္မာၿပည္ေၿမာက္ပိုင္းမွ အာသံအထိ လြယ္ကူစြာ ေခ်မႈန္းႏုိင္သည္႔အၿပင္ မလကၠာေရလက္ၾကားကို အလြယ္တကူ ၿခိမ္းေၿခာက္လာႏုိင္ေသာေၾကာင္႔ ၿမန္မာႏုိင္ငံကို က်ဆံုးခံ၍ မၿဖစ္ၿခင္းၿဖစ္သည္ဟု မဟာဗ်ဴဟာ ဂရုမ်ားက ရႈၿမင္ၾကေလသည္။ ဤတြင္ ၿမန္မာ၏ အေရွ႔အေနာက္ အုိင္ဒီယိုလိုဂ်ိီပဋိပကၡမ်ားနွင္႔ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရးအားၿပိဳင္မႈမ်ားၾကား မည္မွ် အႏၱရာယ္ၾကီးသည္ကို ရႈၿမင္ႏုိင္ေပၿပီ။ထုိသို႔ေသာ အေရးပါမႈအားလံုးသည္ ဦးေနဝင္း၏ တံခါးပိတ္စီးပြားေရးဝါဒေအာက္တြင္ ေမွးမွိန္သြားခဲ႔ပါသည္။

တရုတ္အတြက္ ၿမန္မာသည္ အလြန္အေရးပါေသာေနရာတစ္ခုၿဖစ္ေနသည္႔အခ်ိန္တြင္ အိႏၵိယအတြက္လည္း အေရးၾကိိးေသာ ႏုိင္ငံၿဖစ္ေနသည္။ ၿမန္မာ႔ေရပိုင္နက္တြင္ တရုတ္သေဘၤာမ်ားက်က္စားပါက အိႏၵိယမ်ားစြာ အခက္ၾကံဳနုိင္သည္။ ၿမန္မာသည္ အေရွ႔ေတာင္အာရွနွင္႔ တရုတ္ၿပည္ေတာင္ပိုင္းၿပည္နယ္မ်ားအတြက္ Buffer Zone သဖြယ္ၾကားခံေပးထားေသာ နုိင္ငံၿဖစ္ေနသည္။ ထုိ႔ၿပင္ အိႏၵိယအတြက္ ဒုတိယေၿမာက္အၾကီးဆံုး အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံလဲၿဖစ္ေနသည္။ ၿမန္မာကို တရုတ္လက္သုိ႔ပါ၍ မရေခ်။ ထုိသုိ႔ ံၿဖစ္သြားလွ်င္ ပါကစၥတန္၊ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္၊ ၿမန္မာ၊ သီရိလကၤာ၊ နီေပါလ္တုိ႔နွင္႔ ဆက္စပ္ကာ တရုတ္သည္ အိႏၵိယကို ပတ္ခ်ာလည္ ဝုိင္းရံထားေပလိမ္႔မည္။ သုိ႔အတြက္ေၾကာင္႔ ၁၉၈၈ အံုၾကြမႈအၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိၿပားေရးေကာင္စီေခတ္တြင္ ၿမန္မာစစ္တပ္သည္ ယခင္နွင္႔မတူ သူ၏ တုိင္းၿပည္အစြန္အဖ်ားမ်ားကိုပါ ထိထိေရာက္ေရာက္ခ်ဳပ္ကိုင္လာႏုိင္ခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ အိႏၵိယအေနၿဖင္႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈၿပဳလုပ္လာခဲ႔ရပါသည္။

ထုိသို႔ေသာအေနအထားတြင္ ၿမန္မာသည္ တရုတ္ဖက္ယိမ္းမည္ေလာ၊ အေနာက္ဖက္ယိမ္းမည္ေလာဟူသည္႔ ေမးခြန္းမွာ စေကာ္လာမ်ားအတြက္ အေတြးပြားစရာၿဖစ္ခဲ႔သည္။ သုိ႔ေသာ္ မၿငင္း၊ႏုိင္သည္က ၿမန္မာအစိုးရ၏ လက္ထဲတြင္သာ အေၿဖရွိသည္ဟူ၍ ၿဖစ္ပါသည္။ ထုိမွန္းဆခ်က္မ်ားမွာ လြန္ခဲ႔ေသာ ဆယ္နွစ္ေက်ာ္ကၿဖစ္သည္။ ယခုအခ်ိန္ ယခုအစုိးရသစ္လက္ထက္တြင္ အနည္းငယ္ဖြင္႔ဟလိုက္ေသာအခါ ၿမန္မာ၏ မဟာဗ်ဴဟာအရ အေရးပါမႈအတြက္ လက္ဦးမႈရယူရန္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံၿခားေရးဝန္ၾကီးလာေရာက္ခဲ႔သည္ကို ေတြ႔ရွိနုိင္ေပသည္။

အိႏၵိယ၏ အမ်ိဳးသားလံုၿခံုေရး၊ တရုတ္၏ စြမ္းအင္လံုၿခံဳေရးနွင္႔ မလကၠာေရလက္ၾကားအႏၱရာယ္၊ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကို စိုးမုိးရလွ်င္ အေရွ႔အာရွကုန္းေၿမကို ၿခိမ္းေၿခာက္ႏုိင္မည္႔ အခြင္႔အလမ္း စသည္တို႔ကို တြက္ခ်က္စဥ္းစားၾကည္႔လွ်င္ ၇ခုိင္ကမ္းေၿမာင္ေဒသနွင္႔ ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းကိစၥမ်ားသည္ ေလးေလးနက္နက္စဥ္းစားခ်င္စရာမ်ားၿဖစ္လာပါသည္။ ရခုိ္င္ကမ္းေၿမာင္ေဒသ မတည္မၿငိမ္ၿဖစ္လွ်င္ လူ႔အခြင္႔အေရးနွင္႔ပတ္သက္၍ အေမရိကန္မွ အေၾကာင္းၿပ၍ ရႏုိင္ပါသည္။ မတည္မၿငိမ္ၿဖစ္ေနေသာ ေဒသသည္ ဆက္ဆံေရးတုိးၿမွင္႔လာေသာ ၿမန္မာ-အေမရိကန္ သံတမန္အခင္းအက်င္းတြင္ မ်က္စပစ္စရာေနရာေကာင္းတစ္ခုၿဖစ္ေနသည္မဟုတ္ပါေလာ။

မြတ္စလင္မ်ားကို ထိ၍ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားက ၿခိမ္းေၿခာက္သည္။ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားက ၿခိမ္းေၿခာက္ရံုမွ်မက ဝင္ေရာက္ေဖာက္ခြဲလွ်င္ အေမရိကန္အတြက္ ပို၍ပင္ ေကာင္းဦးမည္။ အဘယ္ေၾကာင္႔ဆုိေသာ္ အေမရိကန္၏ War on Terror မွာ ၿပီးဆံုးေသးသည္မွ မဟုတ္ဘဲ။ ထုိအခါ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းေရးဟု ေၾကြးေၾကာ္လ်က္ ၿမန္မာအစိုးရနွင္႔ ပူးေပါင္းလိုသည္ဟု အေၾကာင္းၿပကာ ရခုိင္နွင္႔ တနသၤာရီကမ္းရိုးတန္းကို ဝင္ေရာက္ႏုိင္မည္မဟုတ္လား။ ၿမန္မာအစိုးရကေရာ ဒီလို အၾကမ္းဖက္ႏွီမ္နင္းေရးတြင္ အေတြ႔အၾကံဳရွိသည္မွမဟုတ္ဘဲ။ အေမရိကန္နွင္႔ပူးေပါင္းဖုိ႔သာ မ်ားမည္။ ဒီလိုဆုိရင္ ၾကားထဲက ဖိညွပ္ေသရမည္႔သူမ်ားမွာ ရခုိင္မ်ားသာ ၿဖစ္လိမ္႔ဦးမည္။

မြတ္စလင္မ်ားကို မည္သို႔ ႏွိပ္ကြပ္ရမည္ဟု စစ္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ သင္ၾကားေသာ အေမရိကန္သည္ မြတ္စလင္အခြင္႔အေရးကို စိတ္ဝင္စားသည္မဟုတ္။ စိတ္ဝင္စားမည္လည္းမဟုတ္။ သို႔ေသာ္ ဒုတိယကမာၻစစ္၊ ဗီယက္နမ္စစ္ကတည္းက ပထဝီအရ မဟာဗ်ဴဟာေၿမာက္ေနေသာ ၿမန္မာကိုကား အလြန္စိတ္ဝင္စားသည္။ အဘယ္ေၾကာင္႔ဆုိေသာ္ ခဲတစ္လံုးတည္းနွင္႔ ငွက္နွစ္ေကာင္ပစ္ခြင္႔ရမည္႔အေ၇းၿဖစ္သည္။ မဟာမိတ္အိႏၵိယနွင္႔ ၇န္ၿဖစ္ရန္မလိုေသာ္လည္း လာမည္႔အနွစ္နွစ္ဆယ္တြင္ ဂ်ီဒီပီသူ႔ကို ေက်ာ္တက္သြားႏုိင္ေသာ အိႏၵိယအေပၚ စစ္ေရးအရလည္း ၾသဇာလႊမ္းထားႏုိင္မည္။ တရုတ္ကိုေတာ႔ ေခ်ာင္ပိတ္ႏုိင္မည္။
မြတ္စလင္ႏုိင္ငံမ်ားက ၿမန္မာကို ၿခိမ္းေၿခာက္သည္။ ရယ္ေတာ႔ရယ္ရသည္။ အေရွ႔အာရွကုန္းေၿမၾကီးကို ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ မ်ဥ္းေၾကာင္း ၿဖတ္သန္းသြားသည္႔ ၿမန္မာကို တရုတ္နွင္႔ အိႏၵိက အထိမခံ။ ထုိနည္းတူ အေမရိကန္ကလည္း အထိမခံ။ ထုိအေနအထားသည္ အတိမ္းအေစာင္းလည္းမခံ။ အခ်ိန္မေရြး စစ္ေၿမၿပင္ၿဖစ္သြားႏုိသည္ကိုလည္း သတိထားရမည္ၿဖစ္သည္။ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံမ်ားမွ သၾကၤန္အေၿမွာက္ထုသည္ကိုကား ေၾကာက္ရန္မလို။ ေၾကာက္ရန္လိုသည္ကား မြတ္စလင္ကမာၻႏွင္႔ရန္ဖက္ အေမရိကန္နွင္႔ ၿမန္မာအေၾကာင္း ၿမန္မာမ်ားထက္ပိုသိေသာ ၿဗိတိန္၊ၿပင္သစ္တုိ႔ ရိုဟင္္ဂ်ာကိစၥ အဘယ္ေၾကာင္႔ အလြန္အမင္း စိတ္ဝင္စားေနသနည္း ဟူသည္႔ အခ်က္ပင္ၿဖစ္ပါသည္။

ကိုးကား

http://www.southasiaanalysis.org/%5Cpapers2%5Cpaper197.htm
http://asiafoundation.org/pdf/wp13.pdf
http://www.southasiaanalysis.org/%5Cpapers51%5Cpaper5040.html

.