လက္ရွိလႊတ္ေတာ္သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒအရ ျဖစ္ေပၚလာသကဲ့သို႔ ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားစုသည္လည္း ျပည္ ေထာင္စုႀက့ံခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ကုိ လႊတ္ေတာ္ တြင္း ၌ ေဆြးေႏြးရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ၎တို႔က ေျပာဆိုသည္။
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ားႏွင့္တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္ေရး ပါတီ(တစည) အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံ ေရး ပါတီ ၁၄ ခု တို႔သည္ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ မီးရထား ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ စက္မႈ ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း တို႔ႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ယမန္ေန႔ က ေတြ႔ဆုံစဥ္ အထက္ပါ ကိစၥရပ္မ်ားအား အေလးထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ားတြင္ ဇုိမီး အမ်ဳိးသား ကြန္ဂရက္၊ မြန္ ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရခိုင္ ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရွမ္း တိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ကရင္ ျပည္သူ႔ပါတီ စသည့္တို႔ ပါ၀င္သည္။
ျပည္နယ္မ်ားကုိ ကိုယ္စားျပဳထားသည့္ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစုံ၊ လူထုအေျချပဳ လူမႈအဖြဲ႔မ်ား၊ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား ေလးစားသည့္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား၊ ျပည္ပ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား စ သည္ျဖင့္ အလႊာေပါင္းစုံမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္သည့္ ညီလာခံႀကီးတခု အျမန္ဆုံး က်င္းပႏိုင္ေရး အတြက္ တိုင္းရင္းသား မ်ားက လိုလားေနၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သို႔ေသာ္ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း က အားလုံးပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းႀကီးတခုဟု မွတ္တမ္းတင္ေနျခင္းကုိ သေဘာ မက်ေၾကာင္း၊ အစည္းအေ၀းႀကီး ပုံစံ မဟုတ္ဘဲ ပင္လုံကဲ့သုိ႔ ညီလာခံမ်ဳိးကုိသာ လိုလားေၾကာင္း ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(SNLD )ပါတီ ၏ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးစိုင္းလိတ္ က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
“ဦးေအာင္မင္း က စာနဲ႔ေရး ရင္ေတာ့ အစည္းအေ၀းႀကီးတခုဆိုၿပီး ေရးတယ္ဗ်၊ အလြတ္သေဘာ ေျပာရင္ေတာ့ ညီလာခံ ေျပာ လိုက္နဲ႔ ေပါ့ ၊ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အစည္းအေ၀းဆိုတာကုိ လက္မခံဘူး၊ အစည္းအေ၀းဆိုတာက ကန္႔သတ္မႈေတြ ရွိတယ္၊ လြတ္လပ္စြာ ေဆြးေႏြးခြင့္ နည္းပါးသြားလိမ့္မယ္”ဟု ၎က ဆို သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေျပာေနသည့္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ ေပၚထြန္းေရးသည္ ႏိုင္ငံေရး ပါ တီ မ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးေန႐ုံျဖင့္ မလုံေလာက္ေၾကာင္း၊ တိုင္း
ရင္းသား တန္းတူေရး၊ စစ္မွန္သည့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ေပၚထြန္းေရး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွသာ ထာ၀ရ ျပည္တြင္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ALD) ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးေအးသာေအာင္ က ေျပာသည္။
“ဦးသိန္းစိန္ ေျပာသလိုပဲ ဒီမုိကေရစီ စနစ္ေဖာ္ေဆာင္ေနတယ္၊ တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ ဒီမို ကေရစီ မက်တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံထဲက စာပိုဒ္ေတြ ျပင္ဖို႔ လိုတယ္၊ ဦးေအာင္မင္း ေျပာတာကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပုံဆိုတာက လူေတြ က ေရးဆြဲတာ၊ ဒီေတာ့ ျပင္လို႔ရတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာ ေျပာသြားတယ္”ဟု ၎ က ဆိုသည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒအား ျပင္ဆင္မည္ဆိုပါက ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏွႈန္း ေက်ာ္ ၏ ေထာက္ခံမႈ ရရွိမွသာ ျပင္ဆင္ခြင့္ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြဲ႔စည္းပုံ ဥပေဒက ဆိုထားသည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံသည္ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ မဟုတ္ဘဲ တျပည္ေထာင္ စနစ္ ပုံစံျဖင့္ ေရးဆြဲထားျခင္း အေပၚ တိုင္းရင္းသားမ်ားက လက္ခံႏိုင္ျခင္းမရွိဟု ဆုိၾကသည္။
“၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံက က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ အတြက္ ေရးဆြဲထားတာ မဟုတ္ေတာ့ လက္မခံဘူး၊ တိုင္းရင္းသား တန္း တူေရး အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ကုိ ျပင္ဆင္ရမယ္၊ ဒီလိုျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္လည္း ညီလာခံႀကီးတခု ေခၚယူမွရမယ္”ဟု ဦးစိုင္း လိတ္ က ေျပာသည္။
ညီလာခံ က်င္းပကာ တိုင္းရင္းသား၊ တန္းတူေရး၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး တို႔အတြက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ၌ ျဖည့္ စြက္၊ ျပင္ဆင္ရမည့္ အခ်က္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ညီလာခံ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ရလဒ္မ်ားကုိ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ ေတာ္ သုိ႔ တင္သြင္း အတည္ျပဳေရး ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။
ပင္လုံ အေျခခံေသာ ညီလာခံ သို႔မဟုတ္ အစုိးရ ေျပာသည့္ အားလုံး ပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းႀကီး တရပ္ကုိ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္
ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ၿပီးစီးေရး ေဆာင္ရြက္ရန္ အစိုးရ အဖြဲ႔က ေျပာဆိုထားေၾကာင္း သိရသည္။
ဒုတိယ ပင္လုံေပၚေပါက္လာေရး အတြက္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)ပါတီ ဥကၠ႒ ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္ စား လွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ထပ္မံ တိုက္တြန္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိလည္း အေၾကာင္းၾကား ထားေၾကာင္း၊ ၎ႏွင့္ တုိက္႐ုိက္ေတြ႔ဆုံ၍ ေဆြးေႏြးရန္ ရွိေၾကာင္း ဦးစိုင္းလိတ္ က ဆက္ေျပာသည္။
“ဒုတိယ ပင္လုံ ကိစၥကုိ တိုင္းရင္းသား အားလုံးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ဦးေဆာင္ေပးဖို႔ လႊဲအပ္ထားပါတယ္၊ သူကုိယ္ တိုင္ ကလည္းပဲ ကတိက၀တ္ ျပဳထားတာေတြ ရွိတယ္၊ အစိုးရကိုလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔က တိုက္တြန္း သြားမွာပါ”ဟု ၎က ဆို သည္။
၂၁ ရာစု ႏွင့္ ကိုက္ညီမည့္ ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ တခု ေပၚေပါက္ေရးသည္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္သည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာဆိုဖူးေၾကာင္းလည္း ဦးစိုင္းလိတ္ က ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသား အေရးႏွင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကုိ လႊတ္ေတာ္၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တိုင္ ဦးေဆာင္၍ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ေျပာဆိုသည္။
“တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒ တရပ္ ျပဌာန္ေရး” အဆိုတခုကို ျပည္ ေထာင္ စု ႀက့ံခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ၏ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးတီခြန္ျမတ္ က တင္သြင္းထားၿပီးျဖစ္၍ ထို အဆိုအား ပါ၀င္ေဆြးေႏြး ေပးရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ အတိုက္အခံ အင္အားစုမ်ားက တိုက္တြန္း ထားသည္။
ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ေခၚယူေရး အတြက္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ကေလးၿမိဳ႕၌ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ ရက္ ေန႔တြင္ျပဳလုပ္ေသာ ဇိုမီးအမ်ဳိးသား ကြန္ဂရက္ ၂၂ ႏွစ္ေျမာက္ အခမ္းအနားတြင္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားသည္။
လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသူမ်ားမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)မွ ဒု ဥကၠ႒ ဦးတင္ဦး၊ ဦး၀င္းတင္၊ ၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရး သမားႀကီ သခင္ သိန္းေမာင္၊ မြန္ ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(MNLD)မွ ႏိုင္ေငြသိန္း၊ ႏိုင္ထြန္းသန္း၊ ကရင္အမ်ဳိးသား ကြန္ဂရက္မွ ေစာ ဟာရီ၊ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ဦးေထာင္ခိုထန္း ႏွင့္ တျခား တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ပထမ ပင္လုံညီလာခံကို အဂၤလိပ္ နယ္ခ်ဲ႕ထံမွ လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆိုရာတြင္ ေတာင္တန္း၊ ျပည္ပ မခြဲျခားဘဲ တေပါင္း တစည္းတည္း ရယူရန္ အတြက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ ရက္ ေန႔တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ ပင္လုံၿမိဳ႕၌ က်င္းပ၍ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့ၾကသည္။
သတင္း။ ။ဧရာဝတီ
