အခုလာမယ့္ ေမလမွာဆို အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥတစ္ခုဟာ တရုတ္ျပည္ရဲ ့ပထဝီဝင္အေနအထားကို ထူးျခားမႈတစ္ခုခု
ျဖစ္ေစပါေတာ့မယ္။ ကမၻာ့ တိုက္ႀကီးတစ္ခုစာပမာဏရွိတဲ့
တရုတ္ျပည္ဟာ ၎ရဲ႕စီးပြားေရး ဖြံ ့ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ႏိုင္ငံ
အေရွ႕ပိုင္း ကမ္းရိုးတန္းၿမိဳ႕ေတြမွာ အေျခစိုက္ ေဖၚေဆာင္ လာခဲ့ရာမွ ႏိုင္ငံရဲ ့ေျမာက္ဘက္ကို အေျခခ်ပါေတာ့မယ္။
အရွည္အားျဖင့္ ကီလိုမီတာ ၈၀၀ ရွည္တဲ့ တရုတ္-ျမန္မာ
ေရနံနဲ ့ဓါတ္ေငြ႕ ပိုက္ လိုင္းဟာ တရုတ္ျပည္ရဲ ့အေနာက္
ဘက္ပိုင္း ယူနန္ျပည္နယ္ ၿမိဳ ့ေတာ္ကူမင္းကို ျမန္မာမွတဆင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္အထိ သြယ္ တန္းကာ တည္ရွိ လာေတာ့မယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ႏွစ္ဆိုရင္ေတာ့ ဓါတ္ေငြ ့ ပိုက္လိုင္းအျပင္ ေရနံပိုက္လိုင္းကလည္း အဲဒီလမ္းေၾကာင္း
အတိုင္း စတင္ဖြင့္လွစ္ၿပီး ေရနံေတြ ပို ့လႊတ္ပါေတာ့မယ္။ ပိုက္လိုင္းေတြနဲ႔အတူ ကားလမ္းနဲ ့ရထားလမ္းေတြကလည္း လိုက္လာပါေတာ့မယ္။
တရုတ္ဟာ ပထဝီအေနအထားအရ အေမရိကန္လို
တစ္ဖက္စီမွာ ပစိဖိတ္နဲ႔ အတၱလန္တိတ္ သမုဒၵရာေတြ
တည္ရွိေနၿပီး ပင္လယ္ထြက္ ေပါက္ အတြက္ ပူစရာမရွိတဲ့
အေနအထားမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ တရုုတ္ဟာ ေနာက္ထပ္အေကာင္းဆံုးတစ္ခုလို႔ ဆိုရမယ့္ ပင္လယ္ထြက္ေပါက္တစ္ခုကို ျမန္မာထံမွ ရရွိေတာ့မွာ
ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ
အစိုးရရဲ ့အႀကံေပးတစ္ဦးလည္း ျဖစ္သူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦး
ကေတာ့ “တရုတ္မွာ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတာကေတာ့ သူ႔ကိုယ္ပိုင္ ကာလီဖိုးနီးယားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါက ေနာက္ထပ္
ပင္လယ္ ကမ္းရိုးတန္း တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ဟိုးအတြင္းပိုင္းက
ေဝးလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ ျပည္နယ္ေတြဆီကို ကုန္စည္ဆက္သြယ္
ပို႔ေဆာင္ႏိုင္ဖို ့ပါ” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာရဲ႕ ပထဝီႏိုင္ငံေရးအရ ထူးျခားစြာတည္ရွိမႈကို
၎၏ Where China Meet India စာအုပ္တြင္ ေရး
သားေဖၚျပခဲ့ေသာ ဦးသန္႔ ျမင့္ဦးက တရုတ္-ျမန္မာ
ေရနံ၊ဓါတ္ေငြ ့ပိုက္လိုင္းဟာ ေပက်င္းရဲ႕ “ပင္လယ္ႏွစ္ခု
ေပၚလစီ” မွာ မွတ္တိုင္တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။ ထို႔
အတူပင္ ၾသဇာႀကီးမားတဲ့ ပညာရွင္၊ စာေရးဆရာ ေရာဘတ္
ကတ္ပလန္က ကမၻာႀကီးရဲ႕ တတိယအႀကီးဆံုးေရျပင္ျဖစ္ေသာ
အိႏိၵယ သမုဒၵရာ တြင္ တည္ရွိေရးတရုတ္ တို ့စြမ္းေဆာင္မွသာ ယင္းအခ်က္က တရုတ္တို႔ ကမာၻ႕အင္အားႀကီး စစ္အင္အား
ႏိုင္ငံျဖစ္လာမည္လား၊ သို႔မဟုတ္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာနဲ႔သာ ထိေတြ ့ေနရသည့္ ေဒသတြင္းအင္အားႀကီးႏိုင္ငံ အဆင့္ျဖင့္သာ ရွိေနမလားဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာထား ပါတယ္။ ကတ္ပလန္က ၎ရဲ႕ခန္႔မွန္းမႈကို ႏိုင္ငံျခားေရးရာမဂၢဇင္းႀကီး
Foreign Affairs မွာ စိတ္ဝင္စားစရာ ေဆာင္းပါးအမည္
ႏွစ္ဆယ့္တစ္ ရာစုအတြက္ ဗဟိုခ်က္ေနရာ-အိႏိၵယသမုဒၵရာ
ထဲမွာ ကစားရမယ့္ပါဝါ "Center Stage for the 21st Century:
Power Plays in the Indian Ocean " ျဖင့္ေရးသားခဲ့ျခင္း
ျဖစ္ပါတယ္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေအာင္ပဲ အေနာက္တိုင္းဟာ ျမန္မာကို လူ႔အခြင့္အေရး၊ဒီမိုကေရစီ ရႈေထာင့္မ်ားကသာ ၾကည့္ခဲ့တာ ပါ။ဒီဇာတ္လမ္းထဲမွာ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စစ္အာဏာရွင္
စနစ္ကေန တိုင္းျပည္ကို ကယ္တင္ဖို ့ရုန္းကန္ေနခဲ့တာ ပါဝင္
ခဲ့ပါတယ္။ ဒါကလည္း လူဦးေရ သန္း ေျခာက္ဆယ္ ပမာဏရွိတဲ့
ျမန္မာျပည္အတြက္ အထူးအေရးႀကီးတဲ့ ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ဒီလိုကိစၥႀကီးက ေနာက္ထပ္အေရးပါတဲ့ အခ်က္တစ္
ခ်က္ျဖစ္တဲ့ အာရွရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာအေျမာက္ဆုံး ႏိုင္ငံေတြထဲက
တစ္ခုကို အလုအယက္ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ပြဲႀကီးကို အျမင္မႈန္ဝါးေအာင္ လုပ္ထားပါေတာ့တယ္။
တရုတ္နဲ႔ အိႏိၵယသမုဒၵရာတို႔ကို ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားတဲ့
ဒီပိုက္လိုင္းဟာ ဘယ္လို ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သလဲ ဆိုတာ
သတိရသင့္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ႏွစ္ မ်ား အတြင္းမွာပဲ ျမန္မာဟာ
ျပင္သစ္တိုတယ္ ေရနံကုမၸဏီက တည္ေဆာက္ေပးတဲ့ ပိုက္လိုင္း
ကတဆင့္ ထိုင္းဆီကို ၎ရဲ႕ကမ္းလြန္ဓါတ္ေငြ႕ ေတြကို စတင္
ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အိႏိၵယ၊ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ ့
တရုတ္တို႔ဟာ ေနာက္ထပ္ ပိုႀကီးတဲ့ လုပ္ကြက္တစ္ခုကိုလည္း
ထပ္ရ ခဲ့ပါေသးတယ္။ ၂၀၀၆ မွာေတာ့ ေပက်င္းဟာ ကုလ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈ
ေတြကို ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း ဆံုး ျဖတ္ခ်က္ကို ဗီတိုအာဏာသံုး
ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ အခ်ိန္တိုေလးအတြင္းမွာပဲ ယူနန္ပိုက္လိုင္းစာခ်ဳပ္ကို တရုတ္တို႔ ရရွိသြားပါေတာ့တယ္။
အခုလို အိႏိၵယသမုဒၵရာဆီ ျမန္မာကို ျဖတ္လို႔ လမ္းေပါက္သြား
တာဟာ အခုရာထူးကအနားယူေတာ့မယ္ သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္
ေျပာတဲ့ “တရုတ္ရဲ ့ မာလကၠာေရလက္ၾကား ျပႆနာ” ကို
ေျဖရွင္းဖို ့စတင္ႏိုင္ခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။ တရုတ္ဟာ ၎တင္သြင္းသမွ် ေရနံ စုစု ေပါင္းရဲ ့၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို အခု
အခ်ိန္ထိ အေမရိကန္ေရတပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ မေလး
ရွားနဲ႔ ဆူမၾတားကၽြန္းတို႔ၾကားက က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အဲဒီ ေရလက္
ၾကားေလးကို အသံုးျပဳေနရတာပါ ။ဒါ့ေၾကာင့္ သူ႔အတြက္
အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ဒီလမ္းေၾကာင္းေလးကို ေရွာင္လႊဲခ်င္ေနတာ
သဘာဝ က်ပါတယ္။ အခု ျမန္မာကျဖတ္မယ့္ ပိုက္လိုင္းသစ္
ကေတာ့ တရုတ္တို႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက သေဘၤာနဲ႔ သယ္လာတဲ့
ေရနံေတြကို ရခိုင္ကမ္း လြန္ကေန ျမန္မာကိုျဖတ္ၿပီး ပို႔မွာျဖစ္လို႔ မာလကၠာေရလက္ၾကားကို မွီခိုရမႈမွာ သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္
ေလ်ာ့က်သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာကပို႔ မယ့္ ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းဟာ တစ္ႏွစ္ကို ကုဗမီတာ ၁၂ ဘီလီယံ ပို႔ႏိုင္ၿပီး ဒါဟာ တရုတ္ျပည္အေနနဲ႔ တင္သြင္းေနသမွ် ဓါတ္ေငြ႕စုစုေပါင္းရဲ႕ ၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိေနတာပါ။
ျမန္မာမွာ တရုတ္ရဲ႕ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကလည္း ဆက္ရွိေန
ပါဦးမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ တရုတ္ႏိုင္ငံသား သန္းခ်ီၿပီး
ေျပာင္းေရႊ႕ဝင္ေရာက္လာခဲ့ ၿပီး ႏိုင္ငံရဲ႕ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္
မႏၱေလးဟာ ဆိုရင္လည္း တရုတ္ၿမိဳ႕လို႔ လူေတြခံစားေန
ၾကရတယ္။ ဝ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြ ေနထိုင္ၾကတဲ့
နယ္ဟာ တရုတ္နဲ႔ ကပ္လ်က္ရွိေနၿပီး ျမန္မာဘက္က သြားရင္
ေတာ့ စစ္တပ္ကင္းစခန္းေတြကေနသာ ျဖတ္သြားႏိုင္မွာ
ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တရုတ္ ကုမၸဏီေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ
ႏွစ္ပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ဝင္လာခဲ့တာမို ့ အခုဆို သတၱဳတြင္း
ေတြနဲ႔ ဆည္ေျမာင္းေတြ တည္ေဆာက္ ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ
ေဒၚလာ ဘီလီယံနဲ႔ ခ်ီၿပီး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ထားေနၿပီးပါၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျမန္မာမွာ တရုတ္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈဟာ သိပ္ႀကီး ေနတာကို
၂၀၁၀ တုန္းက အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္တစ္ဦး
ျဖစ္္တဲ့ ဂ်င္မ္ဝက္ဘ္က တခ်ိန္က ျဗိတိသွ် အိႏိၵယျပည္ရဲ႕
တစ္စိတ္ တစ္ပိုင္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာဟာ “တရုတ္ရဲ႕ ျပည္နယ္တစ္ခု
ျဖစ္ဖို႔ အႏၱရာယ္ ရွိလာေနၿပီ” လို႔ ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာမွာ တရုတ္လႊမ္းမိုးမႈကို ေၾကာက္တဲ့ အေၾကာက္တရားေတြဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြနဲ႔ ၀ါရွင္တန္ရွိ အေမရိကန္အစိုးရတို႔ကို အေပးအယူလုပ္ ညိွႏႈိုင္းမႈေတြ ရေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးလိုက္တာပါပဲ။ ျမန္မာရဲ႕ ၂၀၁၁ မွာ အစိုးရသစ္တက္လာၿပီး အေျပာင္းအလဲအတြက္ လမ္း ဖြင့္ေပးလာတာေတြဟာ အာရွကို ဦးတည္ခ်ဥ္းကပ္လာေနတဲ့
အေမရီကန္ရဲ႕ အလွည့္အေျပာင္းနဲ႔ လာတိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္။
ဒီအခ်က္က ရုတ္တရက္ ေအာင္ျမင္မႈ ရသြားတဲ့ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲေတြထက္ ပထဝီႏိုင္ငံေရးအရ စဥ္းစားမႈေတြက ပိုၿပီးအဆံုးအျဖတ္က်ေနတာကို ျပ သေနတာလည္း ျဖစ္
ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြရဲ႕ ပထမဆံုးေသာ အခ်က္ျပမႈကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပး လိုက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ တန္ဖိုးေငြ ေဒၚလာ ၃ ဒႆမ ၆
ဘီလီယံရွိတဲ့ တရုတ္တို႔ ေဆာက္လုပ္ေနတဲ့ ျမစ္ဆံုဆည္
ႀကီးကို ရပ္ဆိုင္းခိုင္းလိုက္ ျခင္းပါပဲ။
အဲဒီကစလို ့ ျမန္မာကို ယွဥ္ၿပိဳင္လြန္ဆြဲလုရတဲ့ ပြဲႀကီးဟာ စတင္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပတို႔ဟာ လက္ရွိအခ်ိန္ထိေတာ့ ျမန္မာ မွာ ေထာက္ပံ့ေရးေအဂ်င္စီ
ေတြ၊ အဖြဲ ့အစည္းေပါင္းစံုေတြကတဆဆင့္သာ ဝင္ေရာက္
ေနပါတယ္။ ဒီကာလအတြင္း ဆန္ရွင္ေတြလုပ္ ၿပီး ျမန္မာကို ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့အခ်ိန္ေတြ အတြင္းကေတာင္ တစ္ခါမွထြက္
မသြားဖူးတဲ့ ဂ်ပန္ဟာ ေၾကြးၿမီ ေဒၚလာ ေျခာက္ဘီလီယံခန္႔ကို
ေလွ်ာ္ပစ္ကာ ျမန္မာနဲ ့ထိေတြ႕ဆက္သြယ္မႈေတြ လ်င္လ်င္
ျမန္ျမန္ ျပန္လုပ္လာေနပါေတာ့တယ္။ ဒါဟာ ျပည္တြင္းမွာ
ဂ်ပန္အေနနဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ ျပန္လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့
သေဘာကို ျပသေနတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ဒီတစ္ပတ္ အတြင္းမွာပဲ ပါရီကလပ္ကေန ျမန္မာကို ေၾကြးၿမီေတြ ေလွ်ာ္ပစ္ဖို႔နဲ႔
ေနာက္ထပ္ ေငြစီးေၾကာင္းအသစ္ေတြဝင္လာဖို႔ လမ္း
ေဖါက္ေပးတာေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါၿပီ။ အခုအခ်ိန္မွာ ဘယ္ အေနာက္ႏိုင္ငံကမွေရာ၊ ဂ်ပန္ ကပါ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ႀကီးႀကီး
မားမားေတြကို အသစ္စတင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ မရွိေသးေပမယ့္ ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီးပြားေရးဇုန္မွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံဖို႔
ကိုေတာ့ စိတ္ဝင္စားမႈေတြ ရရွိေနပါတယ္။
သံတမန္ေရး အဝန္းအဝိုင္းမွာလည္း အေမရိကန္ဟာ
ျမန္မာကို ၎ရဲ ့အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေကာ္ဘရာဂိုးလ္မွာ လာေရာက္ေလ့လာဖို႔ ဖိတ္ေခၚ ထားပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္စဥ္
ေတြထဲမွာ တရုတ္ကေတာ့ ေနာက္က်က်န္ေနပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္ဟာ ျပည္တြင္းမွာ အႀကီးမားဆံုး ေၾကးနီမိုင္း
ျဖစ္တဲ့ လက္ပေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္မႈ
ေနာက္ကြယ္က ေျမယာသိမ္းယူမႈေတြနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ညစ္ညမ္းမႈေတြကို ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စံုစမ္းေနၿပီး မၾကာမီက
တရုတ္နယ္စပ္မွာ ကခ်င္တပ္ေတြကို ဗံုးႀကဲတိုက္ခိုက္ရင္း
တရုတ္နယ္စပ္ထဲ အေျမာက္ဆံေတြ က်ေရာက္ေစကာ
စိတ္ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ ့ လက္ရွိျဖစ္ေပၚမႈ အခင္းအက်င္းမ်ားကို သံုးသပ္ရရင္ ေနျပည္ေတာ္ဟာ တရုတ္ကို စြန္႔လႊတ္ပစ္
လိုက္မွာေတာ့ မဟုတ္ေသးပါ ဘူး။ အေျခအေနက အေရွ႕
ကို လႊင့္ပစ္ၿပီး အေနာက္ကိုဖက္တြယ္လိုက္ဖို႔ကလည္း
အမ်ားႀကီး ျဖစ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို
ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးကေတာင္မွ အခုအေနအထားကို မဟာဗ်ဴဟာက်က် ေကာင္းေကာင္းၾကီး သိထားေနပါတယ္။
သူမက “တရုတ္ဟာ ျမန္ မာနဲ ့ကပ္လ်က္မွာရွိေနျပီး အေမရိ
ကန္ကေတာ့ ခပ္လွမ္းလွမ္းမွာ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ေမ့ပစ္
လို ့မရပါဘူး”လို႔ ေျပာထားတာပါ ။တကယ္လို႔ သူမသာ သမၼတျဖစ္လာခဲ့ရင္ေတာ့ သူမဟာ အေမရိကန္နဲ႔ တရုတ္ ၾကားက ျမန္မာရဲ႕အေနအထားကို ပထဝီႏိုင္ငံေရးကစားပြဲ
တစ္ခုအျဖစ္ေရာ၊ ဒီမိုကေရစီေရး ကစားပြဲတစ္ခုအျဖစ္ပါ
ဘယ္လို ကစားသြားမလဲဆိုတာကို ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္ေနပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
ကိုသြင္
Ref: David Pilling, Pipeline marks scramble for Myanmar. Fanicial Times,30 th Janaury.
မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္ ေဒးဗစ္ေပးလင္းသည္ Financial Times သတင္းစာ၏ အာရွအယ္ဒီတာျဖစ္ကာ ၎၏ ပင္တိုင္က႑တြင္ စီးပြားေရး၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ေရးသားေနသူ ပင္တိုင္ေဆာင္းပါးရွင္တစ္ဦး ျဖစ္ပါသည္။
