Sunday, July 25, 2010

ႏိုင္ငံေရးႏွင္႕လြတ္လပ္စြာဆံုးျဖတ္မႈ

ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ လြတ္လပ္စြာဆံုးျဖတ္မႈျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္စြာဆံုးျဖတ္မႈရွိမွသာ ႏိုင္ငံေရး ဟုေခၚႏိုင္သည္။ လြတ္လပ္စြာဆံုးျဖတ္မႈရွိမွသာ ႏိုင္ငံေရးမည္သည္။ မည္သည့္ႏိုင္ငံေရးစနစ္၊ ႏိုင္ငံေရးမူ၀ါဒ၌မဆို လြတ္လပ္စြာ ဆံုးျဖတ္ခြင့္ကင္းမဲ့ေနခဲ့ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးမဟုတ္ပါ။ မည္သူ၏ လြတ္လပ္စြာဆံုးျဖတ္မႈလည္း ယင္းႏိုင္ငံတြင္ေနထိုင္ေသာ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူအားလံုး၏ လြတ္ လပ္စြာဆံုးျဖတ္ခြင့္ျဖစ္သည္။ ယင္းႏိုင္ငံ၏ ပစၥဳပၸန္ႏွင့္ အနာဂတ္အေရးကို ျပည္သူကသာ ဆံုးျဖတ္ ပိုင္ခြင့္ရွိသည္။ ယင္းျပည္သူ၏ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္သည္ လြတ္လပ္မႈရွိရမည္။ လြတ္လပ္မႈ။ လြတ္လပ္မႈဆိုသည္ႏွင့္ မိုးၿပိဳမွာစိုး၍ ေျခေထာက္ႏွစ္ေခ်ာင္း မိုးေပၚေထာင္အိပ္ ေသာ တစ္တီတူးငွက္လို ေၾကာက္ရြံ႕သူေတြက ပရမ္းပတာအဓိပၸာယ္ဖြင့္ေတာ့သည္။ လြတ္လပ္ မႈကို စည္းကမ္းမဲ့မႈ၊ ကေသာင္းကနင္းျဖစ္မႈဟူ၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုၾကသည္။ လြတ္လပ္မႈဆိုသည္ မွာ 'ပြင့္လင္းမႈ'၊ 'အမီွခိုကင္းမဲ့မႈ' ႏွင့္ 'အဟန္႔အတား အခ်ဳပ္အေႏွာင္အပိတ္အပင္ကင္းမဲ့မႈ' ျဖစ္ သည္။ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ စည္းကမ္းမဲ့မႈတို႔သည္ ဆန္႔က်င္ဘက္ ၀ိေရာဓိေ၀ါဟာရေတြျဖစ္သည္။ စည္း ကမ္းမဲ့သည္ႏွင့္ တစ္ပါးသူ၏လြတ္လပ္မႈကို ထိခိုက္ေတာ့သည္။ တစ္ပါးသူ၏လြတ္လပ္မႈကိုထိ ပါးသည္ႏွင့္ လူ၏က်င့္၀တ္သိကၡာပ်က္ျပားသည္။ က်င့္၀တ္သိကၡာပ်က္ျခင္းမည္သည္ ခိုးမွ တိုက္မွ လုယက္မွသာမဟုတ္ပါ။ တစ္ပါးသူအားထိခိုက္နစ္နာေစခဲ့ေသာ္ လူ႔က်င့္၀တ္ပ်က္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လြတ္လပ္မႈ 'လြတ္လပ္မႈ'ဆိုေသာအဓိပၸာယ္တြင္ မွန္ကန္မႈ၊ တရားမွ်တမႈ၊ စည္း ကမ္းရွိမႈ၊ လူ႔က်င့္၀တ္စသည္တို႔ အက်ဳံး၀င္ေနသည္ကို သတိျပဳေစလိုပါသည္။ 'လြတ္လပ္စြာ' (သုိ႔မဟုတ္) 'လြတ္လပ္ေသာ'ဟူေသာေ၀ါဟာရကို ဥပမာေပး၍ရွင္းလင္းပါမည္။ ေဟာင္ေကာင္ တြင္ 'လြတ္လပ္ေသာလာဘ္စားမႈပေပ်ာက္ေရးေကာ္မရွင္' (lndependent Commission For Anti Corruption(I.C.A.C)ဟူ၍ရွိသည္။ ယင္းေကာ္မရွင္ကို ေဟာင္ေကာင္ဥပေဒျပဳေကာင္စီ (hegislative Council)က ဥပေဒျပ႒ာန္း၍ ဖြဲ႕စည္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းေကာ္မ ရွင္၏လုပ္ရပ္မွန္သမွ်သည္ ယင္းဥပေဒႏွင့္ အညီျဖစ္သည္။ ၿပီးေတာ့ 'လြတ္လပ္ေသာ'ဆိုသည့္ နာမ၀ိေသသနႏွင့္အညီ ယင္းေကာ္မရွင္သည္ အိုင္စီေအစီဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေန လြတ္လပ္ စြာေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိသည္။ ယင္းေကာ္္မရွင္၏လုပ္ရပ္ကို မည္သည့္အစိုးရအမႈထမ္း၊ အစိုးရအဖြဲ႕ အစည္းကမွ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိေပ။ ေနာက္တစ္ခုက ႏိုင္ငံတကာတြင္ 'လြတ္လပ္ေသာတရားစီရင္ေရး (Freedom of Justice) ဆိုတာရွိသည္။ မည္သည့္အမႈကိုမဆို တရားသူႀကီးတစ္ဦးသည္တည္ဆဲ ဥပေဒႏွင့္အညီ လြတ္လပ္ စြာ စီရင္ခြင့္ကိုေခၚသည္။ လြတ္လပ္စြာဆိုျခင္းက ျပင္ပမွ လူပုဂၢိဳလ္အဖြဲ႕အစည္း၏စြက္ဖက္မႈ ကင္းစြာဟုဆိုလုိသည္။ တရားသူႀကီးၾကည့္ရန္သည္ ဤအမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဥပေဒကို သာၾကည့္ရၿပီး အျခားမည္သည့္အရာကိုမွ် ၾကည့္ရန္မလိုေပ။ အေၾကာင္းေၾကာင္းႏွင့္ ျပင္ပစြက္ ဖက္မႈတစ္စံုတစ္ရာရွိလာခဲ့ေသာ္ ယင္းကို 'လြတ္လပ္ေသာတရားစီရင္ေရး'ဟု မေခၚဆို ႏိုင္ေတာ့ ေပ။ ထိုအခါတရားစီရင္ေရးစနစ္ ပ်က္ျပားသြားၿပီျဖစ္သည္။ တရားစီရင္ေရးစနစ္ပ်က္ျပားလွ်င္ ယင္းလူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းတြင္ တရားမဲ့မႈျဖစ္ေတာ့သည္။ ခိုးဆိုးတိုက္ခိုက္မွ တရားမဲ့သည္ မဟုတ္၊ တရားစီရင္ေရးတြင္ ျပင္ပက စြက္ဖက္မႈရွိလာျခင္းသည္ တရားမဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လြတ္လပ္မႈဆိုသည္ႏွင့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကဟု သေဘာ ေပါက္ပါ။ ဥပေဒႏွင့္အညီလြတ္လပ္မႈဟူ၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္စရာမလိုပါ။ လြတ္လပ္မႈဆိုသည္ႏွင့္ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကျဖစ္သည္။ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက မဟုတ္သည္ႏွင့္ လြတ္လပ္မႈဟုေျပာ၍ မရေတာ့ပါ။ ႏုိင္ငံတိုင္းမွာ အေျခခံဥပေဒရွိသည္။ တရားမဥပေဒ၊ ရာဇ၀တ္မႈဥပေဒေတြရွိသည္။ စည္ပင္ဥပေဒ၊ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဥပေဒ စေသာ အေထြေထြဥပေဒေတြရွိသည္။ ယင္းဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းမွ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုေနထိုင္ျပဳမူႏိုင္သည္။
ကို၀မ္း

0 comments: