"ငလ်င္စိန္ေခၚသံၾကား မ်က္ခံုး လႈပ္ေနရသည့္ ရန္ကုန္"

ယခုထက္ ပိုျပင္းေသာ ငလ်င္ မ်ဳိး လႈပ္ႏုိင္သည္ဟု ေရႊဘိုငလ်င္ လႈပ္ၿပီးေနာက္တစ္ေန႔တြင္ ငလ်င္ ပညာရွင္ ဦးစိုးသူရထြန္းက ေျပာသည္။

ေရႊဘိုငလ်င္က ငလ်င္ေၾကာ ေပၚ ဖင္ခုထုိင္ထားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟု သက္ေသျပခဲ့ၿပီ။ ေရႊဘိုငလ်င္ သည္ စစ္ကုိင္းျပတ္ေရြ႕၏ အစိတ္ အပိုင္း တစ္ခု။ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ ဆုိ သည္မွာ ဟိမဝႏၲာေတာင္တန္းမွ တစ္ဆင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွ ဧရာဝတီျမစ္ႏွင့္ အၿပိဳင္ ဆူမားၾတား ငလ်င္ေၾကာအထိ ဆက္စပ္သည္။

''စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ေပၚမွာ ရိွတဲ့ ငလ်င္ မလႈပ္ေသးတဲ့ေနရာ ေတြအတြက္ စုိးရိမ္ရတယ္'' ဟု ဦးစုိးသူရထြန္းက ေျပာသည္။

၁၉၃ဝ ခုႏွစ္တြင္ ပဲခူးငလ်င္ လႈပ္ခဲ့စဥ္က ပဲခူးတြင္ လူ ၅ဝဝ ခန္႔ ေသဆံုးၿပီး ရန္ကုန္တြင္ လူ ၅ဝ ေသဆံုးခဲ့သည္။ ၁၉၃ဝ ေနာက္ပိုင္း ပဲခူးငလ်င္ ထပ္မ လႈပ္ေတာ့ သည္မွာ ယေန႔ထိ ႏွစ္ ၈ဝ ရိွၿပီမုိ႔ လႈပ္မည္ဆို ျပန္လႈပ္ႏုိင္မည့္ အေနအထားဟု သိရသည္။

ဘယ္အခ်ိန္လႈပ္မည္။ အင္အား မည္မွ်ရိွမည္ဆိုသည္က မည္သုိ႔ေသာ ပညာရွင္ကမွ ေဟာကိန္းမထုတ္ႏုိင္ သည့္ကိစၥ။သို႔ေသာ္ ''အခု လႈပ္သြားတဲ့ ငလ်င္ဟာ၊ ငလ်င္ႀကီးေတြ အတြက္ အစပ်ဳိးငလ်င္ ျဖစ္ႏုိင္တယ္'' ဟု ၄င္းက ေကာက္ခ်က္ခ်သည္။

ယခုေရႊဘိုငလ်င္သည္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္က တစ္ႀကိမ္ လႈပ္ခဲ့ၿပီးၿပီ။ ယခု ႏွစ္ ၆ဝ အၾကာတြင္ ျပန္လႈပ္ျခင္းဆုိ ေတာ့ ပဲခူးငလ်င္ မလႈပ္ေတာ့သည္မွာ ႏွစ္ ၈ဝ ၾကာၿပီမို႔ အခ်ိန္မေရြး ျပန္ လႈပ္ႏုိင္သည့္ အေနအထား။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သည္ ပဲခူးလို၊ ေန ျပည္ေတာ္လို ငလ်င္ေၾကာေပၚ တည့္တည့္က် မေနေသာ္ျငား ငလ်င္လႈပ္လွ်င္ အႏၲရာယ္အႀကီးဆံုးဟု ေျပာႏုိင္သည္ဟု ဦးစိုးသူရထြန္းက ေျပာ သည္။
''ငလ်င္က သူ႕(ရန္ကုန္)ကို ဗဟိုျပဳၿပီး မလႈပ္ရင္ေတာင္ တျခား ၿမိဳ႕ေတြထက္ ပိုစိုးရိမ္ရတယ္'' ဟု ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာသည္။

"ရန္ကုန္ႏွင့္ငလ်င္ ဘာလို့ အႏၲရာယ္အႀကီးဆံုးလဲ"

ငလ်င္သည္ လူကိုမသတ္၊ လူ ေတြေဆာက္ထားသည့္ အေဆာက္အအံုေတြ ကသာ လူကို သတ္သည္။ ငလ်င္လႈပ္သည့္အခါ အေဆာက္ အအံုမ်ား ၿပိဳက်ေသာေၾကာင့္ လူ အမ်ား ေသေက်ပ်က္စီးၾကသည္။ ၁၉၃ဝ ခုႏွစ္ ပဲခူး ငလ်င္ လႈပ္စဥ္က ရန္ကုန္တြင္ သိန္းဂဏန္းေသာ လူဦး ေရသာ ရိွေသးသည့္ အျပင္ အထပ္ ျမင့္အေဆာက္အအံုသည္လည္း သိပ္ မရိွေသးသျဖင့္ လူေသဆံုးမႈမွာ ၅ဝ ဦးမွ်သာ။

ယခုကေတာ့ လူဦးေရကလည္း သန္းနဲ႔ခ်ီ။ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္ အအံုေတြ ကလည္း မ်ား။ ၁၉၉ဝ ေက်ာ္ကာလက ေဆာက္ခဲ့ေသာ ခါေတာ္မီ ကန္ထ႐ိုက္ တုိက္အခ်ိဳ႕မွာ အေပၚထပ္မွ င႐ုတ္သီးေထာင္းလွ်င္ ေအာက္ထပ္တြင္ သဲအမႈန္အမႊား မ်ား က်လာသည့္ အေနအထား ျဖစ္သည္။

''အင္ဂ်င္နီယာေတြကလည္း အေပၚေအာက္ အေလးခ်ိန္ခံႏုိင္ ေအာင္ပဲ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တယ္။ ေဘးတုိက္လႊဲအားဒဏ္ ခံႏုိင္ေအာင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ျခင္း မရိွဘူး။ ဒါ ေၾကာင့္ အဲဒီကာလက ေဆာက္ခဲ့ တဲ့ အေဆာက္အအံုေတြအတြက္ အရမ္း အႏၲရာယ္ႀကီးပါတယ္'' ဟု ဦးစုိးသူရထြန္းက ေျပာသည္။

၁၉၉ဝ မွ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္အတြင္း အေဆာက္အအံုမ်ားဟု ဆုိသည္။ ထိုအခ်ိန္က စစ္ေဆးၾကပ္မတ္မႈ ကလည္း အားနည္း၊ ေစ်းကြက္လို အပ္ခ်က္အရ ေဆာက္လိုက္တာက လည္း ေဟာတစ္တုိက္၊ ေဟာတစ္ တုိက္ေသာက္ေသာက္ လဲ။ ထိုသို႔ ေသာ အေဆာက္အအံုမ်ားမွာ ငလ်င္ က်ေရာက္ပါက မေတြးဝံ့စရာ။ ေလမုန္တုိင္း တုိက္မည္ကို ႀကိဳသိ ေသာ္လည္း ငလ်င္ကေတာ့ ဘယ္ လိုမွ ႀကိဳမသိဘဲ ေရာက္ရိွလာသည့္ လွ်ပ္တစ္ျပက္ အႏၲရာယ္ဆုိး။

''ဥပမာ ဂ်ပန္ဆိုရင္ မလြဲမေသြ ငလ်င္ဒဏ္ခံႏိုင္တဲ့ အေဆာက္အအုံ ေတြ ေဆာက္ကို ေဆာက္ရမွာ။ ဒီ မွာေတာ့ အဲဒီေလာက္အေလးထား ၿပီး ေဆာက္တယ္လို႔ေတာ့ မၾကားမိ ေသးဘူး'' ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံအင္ဂ်င္နီယာ အသင္း ဒုဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္ဆန္း ဝင္းက ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ကို ေရာက္ေတာ့ ရွစ္ထပ္ႏွင့္ အထက္ အေဆာက္အအံုမ်ားကို ငလ်င္ဒဏ္ ခံႏုိင္ေအာင္ အထပ္ျမင့္ ေကာ္မတီ မွ ဒီဇိုင္းဆဲြ စစ္ေဆးေပးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

''၂ဝ၁ဝ မွာက်ေတာ့ တစ္ခါ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္က သံုးထပ္နဲ႔အထက္ အေဆာက္အအံုေတြကို ငလ်င္ဒဏ္ ခံႏုိင္ေအာင္ ေဆာက္လုပ္ဖို႔ ၫႊန္ၾကား ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီကာလက ေဆာက္ခဲ့တဲ့ အေဆာက္အအံုေတြ ကေတာ့ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံ ငလ်င္ဒဏ္ ေတာ့ ခံႏုိင္ရည္ရိွပါတယ္'' ဟု ဦးစုိး သူရထြန္းက ေျပာသည္။

ေဆာက္လုပ္ေရး အင္ဂ်င္နီယာ ႀကီးတစ္ဦးက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ လူလတ္ တန္းစားမ်ားေနထိုင္ရာ ကန္ထ႐ုိက္ တိုက္မ်ားမွာ ရင္ေလးဖြယ္ရာဟု ေကာက္ခ်က္ခ်သည္။

"ငုတ္တုတ္ထိုင္ ရင္ေမာေနလို႔မရ"

ရန္ကုန္သည္ ငလ်င္အႏၲရာယ္ အတြက္ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ။ ငလ်င္ ဟာ ဘယ္အခ်ိန္လာမယ္မွန္း မသိ ေသာ္ျငား လာႏုိင္ေျခရိွသည့္ အေန အထား တြင္ ငုတ္တုတ္ထုိင္ ရင္ေမာ ေနလို႔မရ။ ေရႊဘိုငလ်င္က သင္ခန္းစာ မ်ားစြာ ျပဆုိေပးခဲ့ၿပီ။

ရန္ကုန္သာမက ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္ဝန္းလံုးတြင္ ငလ်င္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ မရိွသည္ က ေသခ်ာသည္။ ဦးစုိးသူရထြန္းက ၁၉၉ဝ-၂ဝဝဝ အတြင္း ရန္ကုန္တြင္ ေဆာက္ခဲ့သည့္ အေဆာက္အအံုမ်ား အား တရားမွ်တၿပီး ဘက္မလိုက္သည့္ Third Party ဖဲြ႕ၿပီး အခ်ိန္မီ စစ္ေဆး မြမ္းမံျပဳျပင္မႈကို အျမန္ဆံုး စီစဥ္သင့္ၿပီ ဟု အႀကံျပဳသည္။

''ရန္ကုန္မွာရိွတဲ့ အေဆာက္အအံုေတြက အဲဒီကာလက အေဆာက္ အအံုေတြ မ်ားတယ္''ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။ Third Party ဖဲြ႕စည္း စစ္ေဆးေစျခင္းမွာ ထိုသို႔ စစ္ေဆးျပဳ ျပင္မႈတြင္ အျမစ္တြယ္ေနေသးသည့္ ျခစားမႈ အႏၲရာယ္ အတြက္ ျဖစ္သည္ ဟု ဆုိသည္။

ရန္ကုန္သည္ ငလ်င္လႈပ္ၿပီဆုိ လွ်င္ တျခားၿမိဳ႕မ်ားထက္ ပိုမိုထိခုိက္ ဆံုး႐ႈံးႏုိင္ သည့္ၿမိဳ႕။ မည္သို႔မည္ပံု ႀကိဳတင္ကာကြယ္ၾကမည္နည္း။ ေရႊဘိုငလ်င္က သက္ေသျပခဲ့ၿပီးၿပီ။ ရန္ကုန္၊ ေျမငလ်င္ႏွင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရး အစီအစဥ္ သည္ ေကာလာ ဟလ သတင္းမဟုတ္တာ ေသခ်ာသည္။

မင္းခ်စ္ႏိုင္