ကရင္နီကိုယ္ပိုင္ ဗ်ည္းအကၡရာမ်ားနဲ႔ တီထြင္ထား တဲ့ စာကို
ယခုလက္ရွိတက္လာတဲ့ ျမန္မာအစိုးရ သစ္ လက္ထက္မွာလည္း သံုးခြင့္မရွိဘူးလို႔
ဆိုပါ တယ္။ ကြယ္လြန္သူ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲမွလြန္ခဲ့ တဲ့ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္က
စတင္တီထြင္ခဲ့တဲ့ ကရင္နီဗ်ည္း အကၡရာစာလံုးမ်ားကို မဆလ၊ န၀တ၊ နအဖ
လက္ထက္ကတည္းက ပိတ္ပင္တားျမစ္ခဲ့တာပါ။
အဲဒီတုန္းက စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္ထားတဲ့ ကရင္နီစာကို သင္ၾကားပို႔ခ်တဲ့ ေက်ာင္းဆရာ၊ဆရာမေတြကို ေတြ႔ရွိပါက စစ္တပ္ရဲ့ ဖမ္းဆီးရက္စက္ျခင္းကို ခံၾကရပါတယ္။
ယခုအသစ္တက္လာၿပီဆိုတဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာလည္း ဒီစာကို အသံုးျပဳခြင့္မရွိဘဲ သူပုန္စာအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းကို ခံေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္နီအမ်ိဳးသားကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးတဲ့သူေတြကေတာ့မိမိစာေပ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ အႏၱရာယ္ေတြၾကားကေန ဆက္လက္ စြန္႔စားေနၾကရပါတယ္။
ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္ခဲ့တဲ့ ကရင္နီစာကို အႏၱရာယ္ေတြၾကားက ကရင္နီစာေပ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ ပါ၀င္ကူညီေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေဒသခံတစ္ဦးက ယခုလိုေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲစာ တစ္မ်ိဳးတည္းပဲ လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရက ရန္သူစာလို႔ ေျပာတယ္။ ရြာေတြဘက္မွာ အဲဒီစာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္၊ စာေပေတြေရာက္လာရင္လည္း ဖတ္ၿပီးရင္ ဖြက္ထားတယ္။ အဲဒီကရင္နီစာေပနဲ႔ ထုတ္တဲ့ သတင္းစာေတြဆိုလည္း ေဖ်ာက္ပစ္လုိက္ရတယ္။”
ယခုလက္ရွိ ကရင္နီဘာသာစကားကို စာေပအျဖစ္ ေရးသားရာတြင္ နည္းလမ္း ၃ မ်ဳိးရွိတဲ့အထဲမွာကရင္နီ ျပည္နယ္အတြင္း ကရင္နီ စာေပျပန္႔ပြားေရးေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဗမာစာ ဗ်ည္းအကၡရာနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့ ကရင္နီ(ကယား) စာေပကိုသာ အသုံးျပဳခြင့္ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
“ဗမာျပည္မွာ
ေနရင္ေတာ့ ဗမာစာလုံးပဲ အသုံးျပဳ ရမယ္လို႔ အစိုးရ(အစိုးရသစ္)အာဏာပိုင္ေတြ
ကေျပာတယ္။ မလုပ္ျပန္ဘူးဆိုရင္လည္းက်ေနာ္ တို႔ စာေပ၊ စကား ဆိုတာ
ပေပ်ာက္လာမ်ာစိုးလို႔ ဒီျမန္မာဗ်ည္း အကၡရာကိုပဲျပန္အသုံးျပဳရတာ ေပါ့။”
လို႔ကရင္နီျပည္နယ္တြင္းရွိ စာေပ ယဥ္ေက်း မႈအဖြဲ႕နဲ႔ နီးစပ္တဲ့သူက
ေျပာပါတယ္။
ကရင္နီ(ကယား) ဘာသာစကားကို စာျဖင့္ေရးသားရာတြင္ ဗမာစာ ဗ်ည္းအကၡရာနဲ႔ တီထြင္ထားေသာစာ၊ အဂၤလိပ္စာ (လက္တင္စာလုံး) ျဖင့္ တီထြင္ထားတဲ့စာနဲ႔ ဆရာႀကီး ထဲဘူးဖဲမွ တီထြင္ထားတဲ့ ကရင္နီစာ ဟူ၍ စာေပ ေရးသားပုံ ၃ မ်ိဳးျဖင့္ ေရးသားအသုံးျပဳေနၾကပါတယ္။ စကားေျပာဆိုရာတြင္မူ အသံထြက္မ်ားမွာ တူညီၾကပါတယ္။
အစိုးရသစ္မွ သေဘာတူလက္ခံထားတဲ့ ကရင္နီစာအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွ အမ်ိဳးုသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အမတ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးပိုးရယ္ေအာင္သိန္းက ယခုလိုေျပာပါတယ္။
“ကယားစာေပကေတာ့ သုံးမ်ိဳးရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံေတာ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ျမန္မာ အကၡရာဗ်ည္းနဲ႔စာကိုပဲ ဆက္လက္ ျပန္႔ပြားဖို႔အတြက္ အဓိက အဲဒါကိုပဲ လုပ္သြားမယ္။ျပည္နယ္အတြင္း မွာလည္း အခုဆို ေက်းရြာေတြမွာ စၿပီး သင္ၾကားေပးေနတာေတြ လုပ္ေနပါတယ္။”
လက္ရွိ ကရင္နီျပည္နယ္တြင္းတြင္ ကယားစာေပယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႕မွ ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္၊ ဖရူးဆုိၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ဖယ္ခုံၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ျမန္မာစာဗ်ည္း အကၡရာျဖစ္ေသာ ကယားစာေပကို လူငယ္မ်ားအား စတင္ပို႔ခ်ေပးေနလ်က္ရွိပါတယ္။ အဲဒီစာေပကို စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ထည့္သြင္းသင္ ၾကားလာႏိုင္ရန္ သူငယ္တန္း ပုံႏိွပ္စာအုပ္ေတြမွာလည္း စတင္ျပဳလုပ္ေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။
ထိုင္း-ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းရွိ ကရင္နီလူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားတြင္မူ ဆရာႀကီး ထဲဘူးဖဲ တီထြင္ထားေသာ ကရင္နီစာကိုသာ အသုံးျပဳၾကၿပီး အဂၤလိပ္စာ(လက္တင္) ျဖင့္ တီထြင္ထားေသာစာကိုမူ ကက္သလစ္ ခရစ္ယန္ဘာသာနဲ႔ဆိုင္ေသာ အေရးအသားမ်ားတြင္သာ အဓိက အသုံးျပဳေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပရွိ ကရင္နီလူမ်ိဳးမ်ား အသုံးျပဳေနၾကတဲ့ စာေပမွာ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲျပားေနပါတယ္။
ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္တဲ့ ကရင္နီစာကို စတင္တီထြင္ခဲ့ခ်ိန္က ပါ၀င္ကူညီခဲ့တဲ့ ဆရာတူရယ္ကကရင္နီ အသံထြက္မ်ားကို ျမန္မာဗ်ည္းအကၡရာနဲ႔ သံုးလို႔မရတဲ့ စာလံုးမ်ားရွိေနေၾကာင္း ယခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ကရင္နီဘာသာစကားမွာ တခ်ိဳ႕စကားလံုးဆိုလုိ႔ရွိရင္ ဗမာစာနဲ႔ေရးလို႔ မရတဲ့ဟာေတြတခ်ိဳ႕ရွိ တယ္ေလ။ အဲဒါဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲက ကရင္နီစာကို လူမ်ားနဲ႔မတူေအာင္ သီးသန္႔တီထြင္လိုက္တာ။ ဥပမာ“va” “ဗ” ဆိုလို႔ရွိရင္ ဗမာလို မေရးတတ္ဘူး။”
ကရင္နီသမိုင္းအေၾကာင္း စာအုပ္မ်ား ေရးသားျပဳစုရမွာ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲစာကို အသံုးျပဳေနသူခူးဗ်ားရယ္ ေပါလူက သူ႔ရဲ့အျမင္ကို ယခုလိုေျပာဆိုပါတယ္။
“ဆရာႀကီး ထဲဘူးဖဲရဲ႕စာကိုပဲ ဒီဘက္မွာ အမ်ားဆုံး အသုံးျပဳတယ္။ ေဇာက္ခ်လုပ္ေတာ့ လုပ္တယ္။ျပည္တြင္း ျပည္ပက လူေတြ အားလုံး တစ္ခုတည္း အသုံးျပဳသြားဖို႔ ကိစၥကေတာ့ ေျဖရွင္းရတာ ခက္ေတာ့ခက္တယ္။ ခ်က္ခ်င္းကေတာ့ ေျဖရွင္းလို႔မရဘူး။”
အဂၤလိပ္စာ(လက္တင္)ျဖင့္ တီထြင္ထားတဲ့စာမွာမူ ကက္သလစ္ ခရစ္ယန္ဘာသာတို႔ကကရင္နီအသံထြက္ လို ျပဳစုၿပီး အသံုးျပဳေနၾကတယ္ဆိုေပမဲ့လို႔ အဲဒီစာဟာ ကရင္နီစာေပျဖစ္ရမယ္ဆိုတာေတြေတာ့သတ္မွတ္ ေျပာ ဆိုမႈေတြ မရွိပါဘူး။
“ခရစ္ယာန္ဘုန္းႀကီးေတြက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသူတို႔ အဂၤလိပ္နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားတို႔ဘာတို႔မွာတခုတေလသံုးၾက တယ္။ ေ၀မွ်ၾကတယ္။ အဲခ်ိန္ခါၾကေတာ့ သူတို႔ဟာ အလြယ္ဆံုးဆိုၿပီးေတာ့မွ ဒီေရာ အကၡရာကိုသူတို႔လိုက္ ယူထားတာ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အခုထိ ဘုရားရွိခိုးတဲ့ဟာေတြမွာေရာ သူတို႔ဘာသာသူတို႔ဓမၼသီခ်င္းလုပ္တဲ့ ေနရာမွာေရာ တရားေဟာတဲ့ေနရာမွာေရာ ခဏဟိုစာပဲ သံုးေသးတာေပါ့။ ဘုန္းႀကီးအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြေလ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါ ငါတို႔ကယားစာေပပါ ေလာေလာဆယ္သူတို႔ လိုက္မေၾကညာဘူး။”
ကရင္နီျပည္တြင္းမွ ကက္သလစ္ ဘုန္းေတာ္အသိုင္းအ၀ိုုင္းတို႔နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတစ္ဦးက ေျပာျပသြားတာပါ။
သူပုန္စာလို႔ သတ္မွတ္ျခင္းခံထားရတဲ့ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲစာဟာျမန္မာအစိုးရအဆက္ဆက္က ပိတ္ပင္ တားျမစ္ ထားတဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းက ကရင္နီလူထုေတြအေနနဲ႔ သင္ယူခြင့္မရွိလို႔ စာေပျပန္႔ပြားမႈက ေႏွာင့္ေႏွးေနရတယ္လို႔အခ်ိဳ႕က ဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကို ေရာက္ေနၾကတဲ့ ကရင္နီအမ်ားစုကေတာ့ သူပုန္စာလို႔ သတ္မွတ္ထားျခင္းခံရတဲ့ စာကိုအသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း ဒီစာျပန္႔ပြားဖို႔က မလြယ္ကူလွပါဘူး။
အစိုးရကခြင့္ျပဳထားတဲ့ ျမန္မာစကားလံုး ဗ်ည္းအကၡရာနဲ႔သံုးတဲ့ ကရင္နီစာကလည္း ျပည္တြင္းမွာသာ အသံုးမ်ားၿပီး ျပည္ပေရာက္ေနတဲ့ ကရင္နီအမ်ိဳးသားေတြ အေနနဲ႔ အသံုးျပဳဖို႔ ေလ့လာဆည္းဖူးႏိုင္ဖို႔ လမ္းစေတြ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို လမ္းစေတြရွိဖို႔ ျပင္ပမွာေရာက္ေနတဲ့ ကရင္နီအမ်ိဳးသား ေတြၾကားမွာ စာေပျပန္႔ပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ ျပည္ပတြင္ ေႏွာက္ဆံုးႏွစ္ တကၠသိုလ္တက္ေနတဲ့ ကရင္နီလူငယ္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
“ျပည္ပဟာ (ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္ထားတဲ့စာ) ကေတာ့ သူတို႔ဟာနဲ႔သူ လုပ္ေနၾကတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ လုပ္တာၾကာၿပီ။ ၾကာၿပီဆိုေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္ အဲဒီစာက သူတို႔ အဲဒါပဲ သိတာကိုး။ က်ေနာ္ကေတာ့ ရွင္းရွင္းေျပာရင္ ဘယ္လိုလုပ္ခ်င္လဲဆိုေတာ့ ဥပမာ ဘာလိုအပ္လဲဆိုေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ သုံးေနတဲ့ဟာကို တကယ္ပဲ လုပ္လိုက္ရေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ငါတို႔ကိုယ္တိုင္ ဟုိးျပည္ပကို လိုက္ၿပီးေတာ့မွ စာေပယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔ကေန သြားၿပီးေတာ့မွ ေျပာႏိုင္ရင္ ဒါအေကာင္းဆုံးပဲေပါ့။ သူတို႔ နားလည္ေအာင္ သြားေျပာရမယ္ေပါ့။ အခုေလာေလာဆယ္ သူတို႔ခမ်ာ လာၿပီးေတာ့မွ ဘာလာသင္ႏိုင္မွာလဲ။ အခု ျပည္ပမွာ သုံးတယ္ဆိုတာက သူတို႔ တတ္ၿပီးတဲ့ အရာတစ္ခုကို သုံးတဲ့သေဘာ။ ဒီအခ်ိန္မွာ အသစ္ ထြက္လာရင္ ငါတို႔ ကယားအားလုံး အေရွ႕ေရာ အေနာက္ေရာ သေဘာတူသြားၿပီဆိုၿပီးေတာ့မွ လိုက္ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ကို သင္ေပး ျပႏိုင္မယ္ ဆိုလို႔ရိွရင္ သူတို႔လည္း မျငင္းပါဘူး အဲဒါ။”
.
အဲဒီတုန္းက စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္ထားတဲ့ ကရင္နီစာကို သင္ၾကားပို႔ခ်တဲ့ ေက်ာင္းဆရာ၊ဆရာမေတြကို ေတြ႔ရွိပါက စစ္တပ္ရဲ့ ဖမ္းဆီးရက္စက္ျခင္းကို ခံၾကရပါတယ္။
ယခုအသစ္တက္လာၿပီဆိုတဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာလည္း ဒီစာကို အသံုးျပဳခြင့္မရွိဘဲ သူပုန္စာအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းကို ခံေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္နီအမ်ိဳးသားကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးတဲ့သူေတြကေတာ့မိမိစာေပ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ အႏၱရာယ္ေတြၾကားကေန ဆက္လက္ စြန္႔စားေနၾကရပါတယ္။
ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္ခဲ့တဲ့ ကရင္နီစာကို အႏၱရာယ္ေတြၾကားက ကရင္နီစာေပ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ ပါ၀င္ကူညီေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေဒသခံတစ္ဦးက ယခုလိုေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲစာ တစ္မ်ိဳးတည္းပဲ လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရက ရန္သူစာလို႔ ေျပာတယ္။ ရြာေတြဘက္မွာ အဲဒီစာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္၊ စာေပေတြေရာက္လာရင္လည္း ဖတ္ၿပီးရင္ ဖြက္ထားတယ္။ အဲဒီကရင္နီစာေပနဲ႔ ထုတ္တဲ့ သတင္းစာေတြဆိုလည္း ေဖ်ာက္ပစ္လုိက္ရတယ္။”
ယခုလက္ရွိ ကရင္နီဘာသာစကားကို စာေပအျဖစ္ ေရးသားရာတြင္ နည္းလမ္း ၃ မ်ဳိးရွိတဲ့အထဲမွာကရင္နီ ျပည္နယ္အတြင္း ကရင္နီ စာေပျပန္႔ပြားေရးေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဗမာစာ ဗ်ည္းအကၡရာနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့ ကရင္နီ(ကယား) စာေပကိုသာ အသုံးျပဳခြင့္ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဆရာၾကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္ခဲ့ေသာ စာ - တနည္းအားျဖင့္ သူပုန္စာဟု ျမန္မာအစိုးရ သတ္မွတ္ေသာစာ
ကရင္နီ(ကယား) ဘာသာစကားကို စာျဖင့္ေရးသားရာတြင္ ဗမာစာ ဗ်ည္းအကၡရာနဲ႔ တီထြင္ထားေသာစာ၊ အဂၤလိပ္စာ (လက္တင္စာလုံး) ျဖင့္ တီထြင္ထားတဲ့စာနဲ႔ ဆရာႀကီး ထဲဘူးဖဲမွ တီထြင္ထားတဲ့ ကရင္နီစာ ဟူ၍ စာေပ ေရးသားပုံ ၃ မ်ိဳးျဖင့္ ေရးသားအသုံးျပဳေနၾကပါတယ္။ စကားေျပာဆိုရာတြင္မူ အသံထြက္မ်ားမွာ တူညီၾကပါတယ္။
အစိုးရသစ္မွ သေဘာတူလက္ခံထားတဲ့ ကရင္နီစာအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွ အမ်ိဳးုသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အမတ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးပိုးရယ္ေအာင္သိန္းက ယခုလိုေျပာပါတယ္။
“ကယားစာေပကေတာ့ သုံးမ်ိဳးရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံေတာ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ျမန္မာ အကၡရာဗ်ည္းနဲ႔စာကိုပဲ ဆက္လက္ ျပန္႔ပြားဖို႔အတြက္ အဓိက အဲဒါကိုပဲ လုပ္သြားမယ္။ျပည္နယ္အတြင္း မွာလည္း အခုဆို ေက်းရြာေတြမွာ စၿပီး သင္ၾကားေပးေနတာေတြ လုပ္ေနပါတယ္။”
လက္ရွိ ကရင္နီျပည္နယ္တြင္းတြင္ ကယားစာေပယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႕မွ ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္၊ ဖရူးဆုိၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ဖယ္ခုံၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ျမန္မာစာဗ်ည္း အကၡရာျဖစ္ေသာ ကယားစာေပကို လူငယ္မ်ားအား စတင္ပို႔ခ်ေပးေနလ်က္ရွိပါတယ္။ အဲဒီစာေပကို စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ထည့္သြင္းသင္ ၾကားလာႏိုင္ရန္ သူငယ္တန္း ပုံႏိွပ္စာအုပ္ေတြမွာလည္း စတင္ျပဳလုပ္ေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။
ထိုင္း-ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းရွိ ကရင္နီလူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားတြင္မူ ဆရာႀကီး ထဲဘူးဖဲ တီထြင္ထားေသာ ကရင္နီစာကိုသာ အသုံးျပဳၾကၿပီး အဂၤလိပ္စာ(လက္တင္) ျဖင့္ တီထြင္ထားေသာစာကိုမူ ကက္သလစ္ ခရစ္ယန္ဘာသာနဲ႔ဆိုင္ေသာ အေရးအသားမ်ားတြင္သာ အဓိက အသုံးျပဳေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပရွိ ကရင္နီလူမ်ိဳးမ်ား အသုံးျပဳေနၾကတဲ့ စာေပမွာ အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲျပားေနပါတယ္။
ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္တဲ့ ကရင္နီစာကို စတင္တီထြင္ခဲ့ခ်ိန္က ပါ၀င္ကူညီခဲ့တဲ့ ဆရာတူရယ္ကကရင္နီ အသံထြက္မ်ားကို ျမန္မာဗ်ည္းအကၡရာနဲ႔ သံုးလို႔မရတဲ့ စာလံုးမ်ားရွိေနေၾကာင္း ယခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ကရင္နီဘာသာစကားမွာ တခ်ိဳ႕စကားလံုးဆိုလုိ႔ရွိရင္ ဗမာစာနဲ႔ေရးလို႔ မရတဲ့ဟာေတြတခ်ိဳ႕ရွိ တယ္ေလ။ အဲဒါဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲက ကရင္နီစာကို လူမ်ားနဲ႔မတူေအာင္ သီးသန္႔တီထြင္လိုက္တာ။ ဥပမာ“va” “ဗ” ဆိုလို႔ရွိရင္ ဗမာလို မေရးတတ္ဘူး။”
ကရင္နီသမိုင္းအေၾကာင္း စာအုပ္မ်ား ေရးသားျပဳစုရမွာ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲစာကို အသံုးျပဳေနသူခူးဗ်ားရယ္ ေပါလူက သူ႔ရဲ့အျမင္ကို ယခုလိုေျပာဆိုပါတယ္။
“ဆရာႀကီး ထဲဘူးဖဲရဲ႕စာကိုပဲ ဒီဘက္မွာ အမ်ားဆုံး အသုံးျပဳတယ္။ ေဇာက္ခ်လုပ္ေတာ့ လုပ္တယ္။ျပည္တြင္း ျပည္ပက လူေတြ အားလုံး တစ္ခုတည္း အသုံးျပဳသြားဖို႔ ကိစၥကေတာ့ ေျဖရွင္းရတာ ခက္ေတာ့ခက္တယ္။ ခ်က္ခ်င္းကေတာ့ ေျဖရွင္းလို႔မရဘူး။”
အဂၤလိပ္စာ(လက္တင္)ျဖင့္ တီထြင္ထားတဲ့စာမွာမူ ကက္သလစ္ ခရစ္ယန္ဘာသာတို႔ကကရင္နီအသံထြက္ လို ျပဳစုၿပီး အသံုးျပဳေနၾကတယ္ဆိုေပမဲ့လို႔ အဲဒီစာဟာ ကရင္နီစာေပျဖစ္ရမယ္ဆိုတာေတြေတာ့သတ္မွတ္ ေျပာ ဆိုမႈေတြ မရွိပါဘူး။
“ခရစ္ယာန္ဘုန္းႀကီးေတြက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသူတို႔ အဂၤလိပ္နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားတို႔ဘာတို႔မွာတခုတေလသံုးၾက တယ္။ ေ၀မွ်ၾကတယ္။ အဲခ်ိန္ခါၾကေတာ့ သူတို႔ဟာ အလြယ္ဆံုးဆိုၿပီးေတာ့မွ ဒီေရာ အကၡရာကိုသူတို႔လိုက္ ယူထားတာ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အခုထိ ဘုရားရွိခိုးတဲ့ဟာေတြမွာေရာ သူတို႔ဘာသာသူတို႔ဓမၼသီခ်င္းလုပ္တဲ့ ေနရာမွာေရာ တရားေဟာတဲ့ေနရာမွာေရာ ခဏဟိုစာပဲ သံုးေသးတာေပါ့။ ဘုန္းႀကီးအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြေလ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါ ငါတို႔ကယားစာေပပါ ေလာေလာဆယ္သူတို႔ လိုက္မေၾကညာဘူး။”
ကရင္နီျပည္တြင္းမွ ကက္သလစ္ ဘုန္းေတာ္အသိုင္းအ၀ိုုင္းတို႔နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတစ္ဦးက ေျပာျပသြားတာပါ။
သူပုန္စာလို႔ သတ္မွတ္ျခင္းခံထားရတဲ့ ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲစာဟာျမန္မာအစိုးရအဆက္ဆက္က ပိတ္ပင္ တားျမစ္ ထားတဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းက ကရင္နီလူထုေတြအေနနဲ႔ သင္ယူခြင့္မရွိလို႔ စာေပျပန္႔ပြားမႈက ေႏွာင့္ေႏွးေနရတယ္လို႔အခ်ိဳ႕က ဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကို ေရာက္ေနၾကတဲ့ ကရင္နီအမ်ားစုကေတာ့ သူပုန္စာလို႔ သတ္မွတ္ထားျခင္းခံရတဲ့ စာကိုအသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း ဒီစာျပန္႔ပြားဖို႔က မလြယ္ကူလွပါဘူး။
အစိုးရကခြင့္ျပဳထားတဲ့ ျမန္မာစကားလံုး ဗ်ည္းအကၡရာနဲ႔သံုးတဲ့ ကရင္နီစာကလည္း ျပည္တြင္းမွာသာ အသံုးမ်ားၿပီး ျပည္ပေရာက္ေနတဲ့ ကရင္နီအမ်ိဳးသားေတြ အေနနဲ႔ အသံုးျပဳဖို႔ ေလ့လာဆည္းဖူးႏိုင္ဖို႔ လမ္းစေတြ မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို လမ္းစေတြရွိဖို႔ ျပင္ပမွာေရာက္ေနတဲ့ ကရင္နီအမ်ိဳးသား ေတြၾကားမွာ စာေပျပန္႔ပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ ျပည္ပတြင္ ေႏွာက္ဆံုးႏွစ္ တကၠသိုလ္တက္ေနတဲ့ ကရင္နီလူငယ္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
“ျပည္ပဟာ (ဆရာႀကီးထဲဘူးဖဲ တီထြင္ထားတဲ့စာ) ကေတာ့ သူတို႔ဟာနဲ႔သူ လုပ္ေနၾကတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ လုပ္တာၾကာၿပီ။ ၾကာၿပီဆိုေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္ အဲဒီစာက သူတို႔ အဲဒါပဲ သိတာကိုး။ က်ေနာ္ကေတာ့ ရွင္းရွင္းေျပာရင္ ဘယ္လိုလုပ္ခ်င္လဲဆိုေတာ့ ဥပမာ ဘာလိုအပ္လဲဆိုေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ သုံးေနတဲ့ဟာကို တကယ္ပဲ လုပ္လိုက္ရေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ငါတို႔ကိုယ္တိုင္ ဟုိးျပည္ပကို လိုက္ၿပီးေတာ့မွ စာေပယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔ကေန သြားၿပီးေတာ့မွ ေျပာႏိုင္ရင္ ဒါအေကာင္းဆုံးပဲေပါ့။ သူတို႔ နားလည္ေအာင္ သြားေျပာရမယ္ေပါ့။ အခုေလာေလာဆယ္ သူတို႔ခမ်ာ လာၿပီးေတာ့မွ ဘာလာသင္ႏိုင္မွာလဲ။ အခု ျပည္ပမွာ သုံးတယ္ဆိုတာက သူတို႔ တတ္ၿပီးတဲ့ အရာတစ္ခုကို သုံးတဲ့သေဘာ။ ဒီအခ်ိန္မွာ အသစ္ ထြက္လာရင္ ငါတို႔ ကယားအားလုံး အေရွ႕ေရာ အေနာက္ေရာ သေဘာတူသြားၿပီဆိုၿပီးေတာ့မွ လိုက္ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ကို သင္ေပး ျပႏိုင္မယ္ ဆိုလို႔ရိွရင္ သူတို႔လည္း မျငင္းပါဘူး အဲဒါ။”
0 comments:
Post a Comment