ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရရွိေရးတုိက္ပြဲ

NEJ / ၀၃ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၀
အသြင္မတူ အိမ္သူမျဖစ္ဆုိသည့္အတုိင္း ဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ မိမိဘာသာ တသီးတျခားေနခဲ့ရာက ပဋိပကၡျဖစ္သည္ဟု ေယဘုယ်အားျဖင့္ ျမင္ၾကသည္။ ဤသေဘာထားကုိ ကမာၻ၌ သုံးၾကည့္သူ ပါေမာကၡ Huntington ကမူ ယဥ္ေက်းမႈအခ်င္းခ်င္း ပဋိပကၡျဖစ္မႈ clash of civilizations ဟု ေခၚ၏။ ဥပမာ ခရစ္ယာန္-မြတ္စလင္ပဋိပကၡ၊ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ေအာက္၌ ဖိႏွိပ္ထားေသာ Yugoslavia ႏုိင္ငံေဟာင္းမွ လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡ၊ အာဖရိက Tutsi-Hutu လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡ စသည္မ်ားကုိ ယဥ္ေက်းမႈကြဲျပား၍ျဖစ္ရေသာ အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡအျဖစ္ ေထာက္ျပၾကသည္။ ျမန္မာစစ္အစုိးရကလည္း သူတုိ႔ကသာ ဖိႏွိပ္မထားပါက ျမန္မာျပည္သည္ Yugoslavia ကဲ့သုိ႔ ေပါက္ကြဲ၍ အစိတ္စိတ္အႁမႊာႁမႊာ ျဖစ္သြားႏုိင္သည္ဟု ဆင္ေျခေပးေလ့ရွိ၏။

လူမ်ဳိးအုပ္စုမ်ား ပူးေပါင္းႏုိင္ေရးအတြက္ အနည္းဆုံးအေျခခံတူညီမႈ ရွိရန္လုိသည္။ အားလုံးယုံၾကည္ေသာ အေျခခံႏုိင္ငံေရးစနစ္တခု ရွိရန္လုိသည္။ ဖက္ဒရယ္အေျခခံဥပေဒကုိ အားလုံးသေဘာတူ လက္ခံထားသည့္ႏုိင္ငံကုိ ေလ့လာႏုိင္၏။ ယင္းအေျခခံမတည္ေဆာင္ႏုိင္ေသးမီ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ကုိယ္ပုိင္ဆုံးျဖတ္ခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ရာ၌ ဘ၀တူအုပ္စုမ်ားသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေလ့ရွိသည္။ ျမန္မာျပည္၌မူ ျမန္မာစစ္အစုိးရ ႀကီးစုိးမႈကုိ ဆန္႔က်င္ရာမွ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရရွိေရး လႈပ္ရွားမႈျဖစ္လာ၏။ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ား စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ႏုိ္င္ငံေရး၌ နစ္နာဆုံး႐ႈံးသည္ကုိ ျမန္မာစစ္အစုိးရက မေျဖရွင္းႏုိင္၍ လက္နက္ကုိင္ တုိက္ခုိက္ရျခင္းျဖစ္၏။ 

အစုိးရႏွင့္ တုိင္းသူျပည္သား အျပန္အလွန္ယုံၾကည္မွသာလွ်င္ လူမႈတည္ၿငိမ္မယ္ဆုိေသာ အယူအဆရွိသည္။ စား၀တ္ေနေရး အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္ေသာအစုိးရကုိ တုိင္းသူျပည္သားက ယုံၾကည္သည္။ စား၀တ္ေနေရးႏွင့္ လူမႈဖူလုံေရး ေျပလည္ေအာင္ လုပ္မေပးႏုိင္ေသာအစုိးရကုိ ျပည္သူျပည္သားက မယုံၾကည္ပါ။ ျပည္သူလူထုသည္ ၎တုိ႔၏ မေက်နပ္မႈကုိျပန္သရန္ အျခားနည္းလမ္းမရွိေတာ့သည့္အခါတြင္ ေနာက္ဆုံး၌ ပုန္ကန္ထႂကြရျခင္းျဖစ္၏။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြဲျပားေလေလ ဆင္းရဲသားက အစုိးရကုိ မယုံေလေလျဖစ္သျဖင့္ ကိုယ့္ကိစၥကုိယ္ဆုံးျဖတ္ၿပီး လုပ္ကုိင္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကသည္။

အုပ္စုအခ်င္းခ်င္း ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာျခားမႈႏွင့္ လူတဦးခ်င္း ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာျခားမႈ မ်ားလာပါက ပဋိပကၡျဖစ္ရန္ အလားအလာ ပုိမ်ားလာ၏။ အုပ္စုလုိက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးလာေသာေၾကာင့္ ကုိယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခြင့္ ရရွိေရး လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈ ေပၚလာတတ္သည္။ ေစ်းကြက္စနစ္က်င့္သုံး၍ လူတဦးခ်င္းအေနျဖင့္ ဆင္းရဲမႈမ်ားလာသည္။ အုပ္စုလုိက္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာျခားမႈကုိ ကုိလုိနီေခတ္တြင္ ေတြ႔ရ၏။ ယခု နအဖေခတ္သည္ ကိုလုိနီေခတ္သုိ႔ ေနာက္ျပန္သြားေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အင္ဒုိနီးရွားတြင္ ေရနံလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အုပ္စုမ်ား ခ်မ္းသာၾကသည္။ တ႐ုတ္ျပည္၌လည္း ပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္းစုေ၀းရာ အေရွ႕ေတာင္ေဒသသည္ အျခားေဒသထက္ ပုိ၍ခ်မ္းသာၾကသည္။ ေဒသအလုိက္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာျခားမႈသည္ တ႐ုတ္ျပည္၏ အသြင္လကၡဏာတခုျဖစ္၏။ နအဖေခတ္တြင္ စစ္အစိုးရ ေနာက္လုိက္မ်ားသာ ခ်မ္းသာႏုိင္ေပသည္။ 

မြတ္စလင္ေလာကႏွင့္ အေနာက္တုိင္းကမာၻ ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြဲျပားမႈ ႀကီးမားသည္။ ၁၉၇၅-၉၉ အႏွစ္အစိတ္အတြင္း အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ား၏ လူတဦးခ်င္း၀င္ေငြသည္ (၀.၃) သာ တုိးတက္လာၿပီး အေနာက္တုိင္းတြင္ (၂.၂) တုိးပြားလာ၍ (၇) ဆ ပုိမ်ားလာသည္။ အစၥေရးက ၀င္ေငြေကာင္း၍ ပါလစၥတုိင္းသည္ ၀င္ေငြနည္း၏။ အစၥေရးတဦး၀င္ေငြ၏ (၈) ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ကုိသာ ပါလစၥတုိင္းက ရ၏။ လူတဦးကုိ (၁၈၅) ေဒၚလာႏႈန္းျဖင့္ အစၥေရးက ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးၿပီး ပါလစၥတုိင္းတဦးလွ်င္ (၃၇) ေဒၚလာသာ ေထာက္ပ့ံေၾကးေပး၏။ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေဒသတုိင္းတြင္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈ ႀကီးမားသည္ကုိ ေတြ႔ရ၏။ ဤသုိ႔ေသာ အေျခအေနတြင္ ဆင္းရဲသူကုိ ဖိႏွိပ္ျခင္းသည္ လက္နက္ကုိင္ လြတ္ေျမာက္ေရးတုိက္ပြဲသုိ႔ ဖိတ္ေခၚသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေန၏။ 

အလြန္အမင္းဆင္းရဲေနပါက လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး ဆင္ႏႊဲႏုိင္မည္မဟုတ္ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရန္ပုံေငြရရွိေရးႏွင့္ လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈ ဆက္စပ္ေနသည္။ စီးပြားေရးလုပ္၍ ရရွိလာေသာ အျမတ္အစြန္းမွ စစ္စရိတ္ ေထာက္ပံ့ႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အျမတ္အစြန္း အမ်ားႀကီးရႏုိင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ား ရွိေနျခင္းသည္ လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈကုိ ဆက္လက္ရွင္သန္ေစ၏။ ကုိယ္ပုိင္ဆုံးျဖတ္ခြင့္ရွိေရးလႈပ္ရွားမႈကုိ ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိသည့္အထဲတြင္ သဘာ၀သယံဇာတ ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္ေရးလည္း ပါ၀င္သည္။ ဥပမာ အာဖရိက၌ စိန္ေရႊႏွင့္ အျခားဓာတ္သတၱဳမ်ားကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္ရန္ ႀကီးစားၾက၏။ ကုိယ္ခ်ဳပ္ကုိင္ေသာ သယံဇာတပစၥည္းကို ကမာၻ႔ေစ်းကြက္၌ ေရာင္းခ်ႏုိင္ဖုိ႔လည္းလုိသည္။ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္၌ အျမတ္မ်ားမ်ား မရႏုိင္ပါ။ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔က ေက်ာက္စိမ္းခ်ဳပ္ကုိင္၍ ၀တပ္ဖြဲ႔က မူးယစ္ေဆးလုပ္ငန္းျဖင့္ ရန္ပုံေငြရွာ၏။ 

အာဖဂန္နစၥတန္၌ ေက်ာက္မ်က္ႏွင့္ဘိန္းလုပ္ငန္းက စစ္ရန္ပုံေငြရေန၏။ ကန္႔သတ္ခ်က္ျဖင့္ ေရာင္းရသည့္ ပစၥည္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အၿမဲတမ္းအျမတ္အစြန္းမ်ားသည္။ ဒီဘီးယားကုမၸဏီက စိန္ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ေရာင္း၀ယ္မႈကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားေသာေၾကာင့္ စိန္ေရာင္းေစ်းသည္ ထုတ္လုပ္ေရးစရိတ္ထက္မ်ားသျဖင့္ စိန္လုပ္ငန္းမွာ ရန္ပုံေငြရသည္။ သစ္မာထုတ္လုပ္မႈကုိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးျဖင့္ ကန္႔သတ္ထားေသာေၾကာင့္ အၿမဲတမ္း အျမတ္အစြန္းရေနသည္။ သစ္မာသည္ ကမာၻ႔ေစ်းကြက္၌ အေရာင္းသြက္သည္။ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡျဖစ္ပြား၍ အစုိးရအာဏာစက္ မထိေရာက္ေသာေနရာ၌ သစ္မာထုတ္ယူ ေရာင္းခ်ရသည္မွာ ပုိ၍လြယ္ကူသည္။ ကေမာၻဒီးယား၊ ျမန္မာႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွား၌ အစုိးရႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ႏွစ္ဖက္စလုံး သစ္မာကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သစ္ကုမၸဏီသည္ အစုိးရကုိေရာ၊ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔မ်ားကုိေရာ တည့္ေအာင္ေပါင္း ဆက္ေၾကးေပးၿပီး သစ္ထုတ္ယူရသည္။ အီးယူဥေရာပအဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံမ်ား တင္သြင္းေသာ သစ္မာတ၀က္ခန္႔ဟာ သူပုန္နယ္ကလာေၾကာင္း သိရ၏။ 

ေရနံထြက္ႏုိင္ငံမ်ားက ေစ်းရေအာင္လုပ္ထား၍ ေရနံလုပ္ငန္းအျမတ္အစြန္းရသည္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ေရာင္း၀ယ္မႈကုိ ပိတ္ပင္ထားသျဖင့္ အျမတ္အစြန္းအၿမဲရွိသည္။ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမရွိေသာ ကုန္ပစၥည္းေရာင္း၀ယ္ပါက အျမတ္အစြန္းမ်ားမ်ား ရမည္မဟုတ္ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စိန္၊ ေရနံ၊ သစ္မာ၊ မူးယစ္ေဆးလုပ္ငန္း အဓိကထားၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရ၏။ အစုိးရမ်ားကလည္း အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ ဤရွားကုန္မ်ားကုိ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကသည္။ ေရနံႏွင့္ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္းသည္ အရင္းႏွီးအမ်ားႀကီးလုိအပ္ၿပီး ကုမၸဏီႀကီးမ်ား ပါ၀င္ရန္လုိအပ္ေသာေၾကာင့္ သူပုန္မလုပ္ႏုိင္ေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္၏။ ဤလုပ္ငန္းကုိ အစုိးရက လက္၀ါးႀကီးအုပ္၍ ရေသာေငြကုိ အာဏာတည္ၿမဲရန္ သုံးစြဲေလ့ရွိသျဖင့္ ေရနံဓာတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း ႀကီးထြားရာ တုိင္းျပည္၌ အတုိက္အခံကုိ အျပင္းအထန္ဖိႏွိပ္တတ္သည္။ ၀င္ေငြေကာင္းေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္၍ အဂတိလုိက္စားကာ ကုိယ္က်ဳိးရွာသူမ်ားက အာဏာတည္ၿမဲရန္ လုံးပန္းၾကသကဲ့သုိ႔ အတုိက္အခံလုပ္သူကလည္း ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရေအာင္ လက္နက္ကုိင္တုိက္ပြဲ၀င္ၾကသည္။

ႏုိင္ငံျခားအေျခခ်မ်ားကလည္း ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္လႈပ္ရွားမႈကုိ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ႏုိင္သည္။ က်န္ရစ္သူ ေဆြမ်ဳိးကုိ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့႐ုံသာမကဘဲ မိမိတုိ႔အေျခခ်ရာ တုိင္းျပည္က အစုိးရမ်ား အျမင္မွန္ရေအာင္လည္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါသည္။ ဥပမာ ျမန္မာျပည္မွ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္မ်ားကုိ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ေထာက္ပံ့ရန္ အေမရိကန္၌ ေဆာ္ၾသ၍ ေလာ္ဘီ လုပ္ႏုိင္ပါသည္။ ဆုိဗိယက္ စစ္တပ္ႀကီး အာဖဂန္နစၥတန္မွာ ဆုတ္ခြာရသည္မွာ ေဒသခံမူဂ်ာဟီဒင္တပ္ဖြဲ႔ကုိ အေမရိကန္က လက္နက္ေထာက္ပ့ံျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။ ႏုိင္ငံျခားအေျခခ်မ်ားသည္လည္း လက္နက္ခဲယမ္းေထာက္ပံ့ႏုိင္သည္။ ႏုိင္ငံျခားေရာက္မ်ဳိးႏြယ္ကုိ အသုံးျပဳၿပီး ႏုိင္ငံျခားအကူအညီ ရွာေဖြျခင္းျဖစ္သည္။ အထင္ရွားဆုံးမွာ ဂ်ဴးျဖစ္၏။ အစၥေရးႏုိင္ငံကုိ အသိအမွတ္ျပဳလာေအာင္ ႀကိဳးစားရာတြင္ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ဂ်ဴးမ်ား အဓိကအခန္းက ပါ၀င္ေပသည္။ ျမန္မာျပည္မွ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ရရွိေရးတုိက္ပြဲကုိ ႏုိင္ငံျခားမွ အကူအညီေပးရန္ လုိအပ္ေနၿပီျဖစ္ေပသည္။